Formule 1 regels uitgelegd

Formule 1 reglementen

Formule 1 kent de nodige regels, waarbij er steeds meer regels bijkwamen de afgelopen jaren. Voor veel volgers van de sport wordt het steeds lastiger om de sport te begrijpen. RacingNews365 brengt het complete overzicht van de Formule 1-regels.

Binnen het Formule 1-kampioenschap wordt er geracet op diverse circuits in verschillende landen. Ieder jaar staan er minimaal zestien races op de Formule 1 kalender. In 2024 worden er 24 races verreden. Het seizoen begint in maart en kent haar slotstuk in december.

Er moeten minimaal achttien auto’s deelnemen aan een seizoen. In recente jaren werd dat aantal soms maar net gehaald doordat er een aantal F1-teams failliet gingen, en een aantal fabrikanten de sport verlieten. In 2024 staan er tien teams aan de start. Ieder team is verplicht om zichzelf in te schrijven met twee coureurs, hierdoor starten er twintig coureurs in het kampioenschap van 2024.

Tijdens iedere race moet er minimaal driehonderd kilometer plus één extra ronde afgelegd worden. Uitzondering hierop zijn races die ingekort worden door bijzondere omstandigheden, zoals regen of een zware crash. Races waarin 75% of meer is afgelegd kunnen door de raceleiding stilgelegd worden, waarbij alle coureurs de volledige punten krijgen.

Puntentelling Formule 1-kampioenschap

Binnen het F1-kampioenschap zijn er twee kampioenschappen. Er is een wereldkampioenschap voor de Formule 1-coureurs, en een wereldkampioenschap voor de F1-teams. De Formule 1-coureurs die in de top tien van een race finishen krijgen WK-punten.

De winnaar krijgt 25 punten, de nummer twee 18 en de nummer drie 15 punten. Aan het einde van het seizoen is de coureur met het meeste WK-punten wereldkampioen. Bij een gelijke stand wordt er gekeken naar de meeste overwinningen. Is de stand daarin ook gelijk, dan wordt er vervolgens naar de meeste tweede plaatsen gekeken, enz. enz. Zie in de tabel hieronder de complete puntentelling in de Formule 1 bij een normale race. Er zijn wat uitzonderingen op de regels, waardoor er speciale puntentellingen kunnen ontstaan. Dit is het geval als een race niet helemaal kan worden afgemaakt. In dat geval zijn er drie andere soorten puntentellingen. Deze zijn hier terug te vinden.

Vanaf 2019 krijgt de rijder die de snelste raceronde heeft gereden een bonuspunt. Zodoende zijn er in theorie maximaal 26 WK-punten per Grand Prix-weekend te verdienen voor één coureur. Een team kan maximaal 44 punten scoren in een weekend. Het punt voor de snelste ronde wordt overigens enkel uitgereikt als de rijder die de snelste ronde heeft gereden in de top tien eindigt. Rijdt de nummer elf de snelste raceronde, dan wordt het punt niet uitgedeeld.

Halve punten in de Formule 1

De Formule 1-coureurs moeten minimaal 75% van de raceafstand afleggen, wil de organisatie de volledige punten uitdelen. Als er minder dan 75% van de race wordt afgelegd, zijn er drie andere soorten puntentellingen in het leven geroepen. Deze zijn hier terug te vinden.

Puntentelling sprintrace F1

Bij een sprintrace zijn er minder punten te winnen in de Formule 1, maar sinds 2022 wel een redelijk aantal. De top acht krijgt punten. De nummer acht krijgt 1 punt, waarna het steeds 1 punt oploopt per positie. De winnaar verdient dus 8 punten, de nummer twee 7 punten en de nummer drie 6 punten.

Hoe verloopt een Formule 1-raceweekend?

Formule 1-races worden ook wel Grands Prix (of Grote Prijzen) genoemd. Ieder weekend heeft eenzelfde opbouw, waarop er op de vrijdag de twee vrije trainingen zijn. Tijdens deze trainingen kunnen de coureurs en teams diverse afstellingen proberen. Op de zaterdagmorgen staat een laatste vrije training op het programma. Zaterdagmiddag is er de kwalificatie die de startopstelling voor de race van zondag bepaald. Zondag wordt de Formule 1-race (Grand Prix) verreden.

Formule 1-trainingen

Een Formule 1-weekend begint op vrijdagochtend met de eerste vrije training, een sessie waarin de Formule 1-coureurs een uur de tijd krijgen om hun ideale afstelling te vinden. In de middag volgt een tweede training, die evenals de eerste sessie een uur in beslag neemt. Tijdens de eerste training kunnen Formule 1-teams ervoor kiezen om een testrijder in te zetten. Deze testrijder, ook wel vrijdagrijder, neemt dan de plaats van één van de vaste rijders in. Het is namelijk verboden om meer dan twee wagens tegelijkertijd in te zetten.

Op zaterdagochtend wordt er vervolgd met de trainingen, de Formule 1-coureurs krijgen dan opnieuw een uur de tijd om de laatste aanpassingen te maken. Vanaf 2022 wordt er ook in Monaco op vrijdag getraind, daar waar het voorheen nog op donderdag was.

Formule 1-kwalificatie

De kwalificatie is onder verdeeld in drie delen, waarin de startpositie voor de race wordt bepaald aan de hand van de snelste rondetijd van de coureur.

Q1 – Alle twintig coureurs nemen deel aan deze sessie van achttien minuten. Ze mogen zoveel ronden rijden als ze willen in deze tijd. Na afloop van deze sessie vallen de langzaamste vijf coureurs af. Zij starten de race zondag vanaf posities zestien tot en met twintig, waarbij de langzaamste van de vijf uiteraard vanaf P20 vertrekt.

Q2 – De overgebleven vijftien auto’s gaan door naar het tweede deel van de kwalificatie, logischerwijs genaamd Q2. Hierin strijden de coureurs om een plaats bij de tien snelste rijders die doorgaan naar Q3. De Formule 1-coureurs hebben vijftien minuten de tijd om een rondetijd neer te zetten. De coureurs die buiten de top tien vallen, starten de race vanaf posities elf tot en met vijftien. Wederom wordt er op basis van de tijdenlijst een startopstelling gemaakt.

Q3 – Het laatste deel van de kwalificatie wordt ook wel de ‘top 10-kwalificatie’ genoemd. De snelste tien rijders gaan de strijd met elkaar aan voor de poleposition, de eerste plaats op de startopstelling. De coureurs krijgen twaalf minuten de tijd om een rondetijd neer te zetten. Op basis van de uitslag starten de coureurs de race op zondag vanaf posities één tot en met tien, waar de snelste uiteraard vooraan staat. De coureur die van de eerste startplaats vertrekt, start vanaf de zogeheten pole position (pole positie).

Formule 1-race

De race wordt altijd op zondag verreden. De vaste starttijd is op het hele uur vastgesteld en de Europese races beginnen om 15:00 uur, al wordt daar voor races buiten Europa nog weleens van afgeweken.

Formule 1-wedstrijden worden gehouden over het aantal ronden dat benodigd is om 305 kilometer en één extra rondje af te werken. In het geval van de Italiaanse Grand Prix betekent dat 53 ronden, in Oostenrijk komen de coureurs vanwege het kortere circuit liefst 71 keer voorbij. Een uitzondering geldt voor - wederom - Monaco, waar het circuit relatief langzaam is en er 'slechts' 260 kilometer wordt geracet in plaats van ruim driehonderd.

De Grands Prix hebben een tijdslimiet van twee uren, de klok gaat tellen nadat de wedstrijd is gestart. De klok wordt overigens stilgezet tijdens een code rood-situatie, als de baan onveilig is vanwege een crash of weersomstandigheden. Inclusief de tijd onder een code rood kan een race drie uur duren.

Formule 1-pitstop en -bandenreglement

Alle Formule 1-teams maken gebruik van banden die aan worden geleverd door het Italiaanse merk Pirelli. Voorafgaand aan een Grand Prix-weekend bepaalt de bandenleverancier welke type banden er mee worden genomen.

In totaal heeft Pirelli zes soorten droogweerbanden en twee soorten regenbanden ontwikkeld. Van de zes droogweerbanden worden er drie soorten geselecteerd die tijdens een GP-weekend gebruikt kunnen worden. Pirelli laat ruim van tevoren weten welke drie van de zes er mee worden genomen. De regenbanden zijn altijd beschikbaar. De intermediates zijn voor lichte regenval en een natte ban, terwijl full wets worden gebruikt als het echt hard regent en de baan heel nat is. Deze kunnen namelijk door de grotere groeven meer regenwater tegelijk afvoeren.

In de Formule 1 wordt over hardere en zachtere banden gesproken. Daarmee doelt men niet op het gevoel wat je krijgt als je over de band aait, maar de samenstelling van het rubber. Hardere banden gaan langer mee, maar leveren minder snelle rondetijden. Zachte banden hechten zich daarentegen makkelijker aan het asfalt en zijn daarom ook sneller, maar ze slijten ook rap.

De Pirelli-banden zijn als volgt herkenbaar:

• Harde band - witte markering
• Medium band - gele markering
• Zachte band - rode markering

Er zijn twee type banden voor natte weersomstandigheden:

• Intermediates – Groene markering
• Full wets – Blauwe markering

Het Formule 1-reglement schrijft voor dat de coureurs minstens twee verschillende soorten banden gebruiken tijdens een wedstrijd. Zodoende zal een rijder minstens één pitstop moeten maken, want het is niet toegestaan om verschillende soorten op hetzelfde moment te gebruiken (bijvoorbeeld twee zachte banden voor en twee medium banden achter). Bijtanken is sinds 2010 verboden, daardoor starten de Formule 1-coureurs tijdens elke Grand Prix met een loodzware wagen omdat ze brandstof voor de hele race mee moeten nemen.

Vlagsignalen rond de baan

Om gevaar te indiceren of een bepaalde situatie op het circuit kenbaar te maken, hebben de baancommissarissen die rond het circuit staan meerdere vlaggen tot hun beschikking. Deze worden gezwaaid als de coureur volgens de wedstrijdleiding informatie nodig heeft om zijn race te kunnen voortzetten.

Kleur vlag en betekenis:

• Rood = wedstrijd wordt stilgelegd, minder je snelheid en keer terug naar de pits
• Geel = Gevaar, snelheid minderen en inhaalverbod
• Dubbel geel = Gevaar, minder snelheid, inhaalverbod en wees voorbereid om ieder moment te stoppen
• Groen = Gevaar en inhaalverbod voorbij, baan is weer vrij!
• Blauw = achteropkomende rijder heeft een rondje voorsprong, laat deze voorbij
• Zwartwit geblokt = finish, einde wedstrijd
• Geel-rood gestreept = er ligt olie of een andere vloeistof op de baan, kijk uit!
• Zwart met oranje bol (met startnummer) = je auto is kapot. Kom naar de pitstraat
• voor reparatie!
• Wit = kijk uit! Er rijdt een wagen langzaam over het circuit
• Zwart-wit (met startnummer) = waarschuwing. Nog één keer misdragen en je wordt gediskwalificeerd!
• Zwart (met startnummer) = je bent gediskwalificeerd. Kom direct naar de pitstraat
  

Overige Formule 1-regels

Formule 1-coureurs mogen maar drie motoren en een beperkt aantal hybride onderdelen gebruiken tijdens een seizoen. Overschrijding van dit aantal levert een straf op. Hetzelfde geldt voor de versnellingsbak. Een team mag per auto vier exemplaren gebruiken per jaar. Welk exemplaar ze tijdens welke race gebruiken, maakt niet uit. Als er van een vijfde gebruik wordt gemaakt, volgt er een straf.

Er mag buiten Grand Prix-weekenden om op gezette momenten worden getest. Er zijn drie testdagen voorafgaand aan het seizoen en na het seizoen zijn er Young Driver testdagen, waar uitsluitend coureurs met weinig ervaring worden ingezet. Verder mogen de teams per seizoen twee keer een zogeheten filmdag houden, waar er maximaal 100 kilometer wordt gereden met de huidige bolide en er gebruik moet worden gemaakt van speciale testbanden.

Ook mag bandenleverancier Pirelli een team aanwijzen om mee te rijden. Dit is om nieuwe banden voor de toekomst te testen. Teams mogen tijdens die tests zelf geen nieuwe onderdelen uitproberen en uitsluitend met onderdelen in actie komen waarmee ze ook tijdens normale weekenden rijden.

Straffen voor F1-coureurs

Tijdens de race moeten de coureurs zich aan alle regels houden, bij overtreding van regels krijgen coureurs mogelijk een straf. Een coureur kan een straf krijgen voor het veroorzaken van een botsing, het negeren van vlagsignalen of het te hard rijden in de pitstraat. Afhankelijk van de overtreding verschillen straffen in hevigheid.

Bekende straffen zijn tijdstraffen van vijf of tien seconden, maar ook de drive through penalty, waarbij de gestrafte coureur op de pitlimietsnelheid (meestal 80 kilometer per uur) langs de garages moet rijden. De stop-and-go penalty is er voor hevigere overtredingen. In dat geval moet de coureur ook nog tien seconden stilstaan bij zijn eigen garage. In het uiterste geval kan een coureur worden gediskwalificeerd tijdens een race. Hij moet dan direct terugkeren in de pitstraat en mag de baan niet meer betreden.