Hoe Andretti Cadillac de Formule 1 in de houdgreep kan nemen

Er is veel gezegd en geschreven over het recent aangekondigde onderzoek van de FIA naar de wereldwijde interesse in het oprichten van nieuwe F1-teams. Echter, dit proces zou eigenlijk een pijnloos administratief proces moeten zijn, met als uitgangspunt eenvoudige zakelijke principes: met een goede planning en een goede uitvoering daarvan moet alles goed komen. De haalbaarheidsstudie van de FIA is gebaseerd op de vier M'en: Money (geld), Manpower (mankracht), Machines en Markt (sponsoring). Dit zijn geen pijlers die wezenlijk verschillen van de pijlers die alle startende bedrijven nodig hebben als zij op zoek gaan naar investeerders of leningen. In bankierstaal heet deze standaardprocedure 'due diligence'. Eerder ging ook al veel aandacht uit naar het 'inschrijfgeld' van 200 miljoen die potentiële nieuwkomers moeten betalen. Echter, de term 'inschrijfgeld' is onjuist. Het betreft een financiële compensatie die wordt verdeeld over de overige teams die minder uit de totale prijzenpot zullen ontvangen op het moment dat het prijzengeld niet over tien, maar over elf, twaalf of zelfs dertien teams verdeeld wordt. Echter, dit betreft een commerciële bepaling en geen sportieve bepaling en daarmee mag dit geen deel uitmaken van het selectieproces bij de zoektocht naar nieuwe F1-teams. Want toen in 2001 de commerciële rechtendeal tussen de FIA en de F1-bazen (de Formula One Administration, FOA) werd goedgekeurd door de EU, bepaalde de EU dat de sportieve en commerciële activiteiten strikt gescheiden dienden te worden. Met andere woorden. De FIA mocht zich niet mengen in financiële F1-zaken. De FIA mag dus geen licentieaanvragen afwijzen zonder daarvoor een gegronde sportieve reden aan te dragen. De teams zijn bovendien eigenaren van hun eigen beeldrechten en als zodanig moeten ze de F1 (en niet de FIA) expliciet toestemming geven om die te gebruiken, waar de F1 in zekere zin voor betaalt in de vorm van prijzengeld.

Welke opties zijn er?

Wat minder bekend is dat er in feite twee Concorde Agreements (afspraken tussen de teams, FIA en F1) gehanteerd worden voor de periode 2021-2025: één met de FIA, waarbinnen de teams zich committeren aan alle reglementen, en de andere met de F1, daar waarin de vergoeding van 200 miljoen en de toestemming voor het gebruik van beelden worden liggen vastgelegd. Daar komt nog eens bij dat prijzengeld pas na het eerste jaar verdiend kan worden en enkel als er een financiële overeenkomst is gesloten met de F1. Er van uitgaande dat een nieuw team niet op de grid staat vóór 2025 en wetende dat het huidige Concorde Agreement eind 2025 afloopt, rijst de vraag: waarom zou een team zich committeren aan het financiële plaatje van de F1 en daarvoor de 200 miljoen moeten betalen als men dat in één jaar tijd nooit terug kan winnen aan prijzengeld? Het is bovendien aannemelijk dat het nieuwe Concorde Agreement van 2026 de rare passage over een vergoeding van 200 miljoen niet meer bevat. Gezien de door de EU bepaalde scheiding tussen het het sportieve en financiële aspect kan Andretti Cadillac deelname niet geweigerd worden, aangezien het waarschijnlijk prima aan alle sportieve aspecten kan voldoen. Als Andretti zich niet committeert aan het (financiële) Agreement van F1, kan de F1 weliswaar prijzengeld en reissubsidies inhouden, maar de F1 kan dan geen beelden van dat team uitzenden. Stel je de puinhoop voor de Formule 1 eens voor en dat allemaal vanwege een F1-bepaling waar de FIA zelf niet eens van profiteert. Een dergelijk rebelse daad van een toekomstig F1-team brengt de poppen aan het dansen en dat hebben de teams en F1 dan volledig aan zichzelf te danken. De clausule was altijd al volslagen idioot en bovendien egoïstisch (en misschien zelf wel illegaal). Voor de teams zou er niks anders op zitten dan de fee van 200 miljoen gezamenlijk weg te wuiven, omdat ze anders riskeren zelf wereldwijd niet op beeld te verschijnen op het moment dat het nieuwe team ook in beeld is. Wordt het nieuwe team namelijk wél in beeld gebracht, dan riskeert men juridische stappen die door de bepalingen van de EU ondersteund worden. Er zijn dus twee opties: of een nieuw team doet mee zonder een financiële Concorde-deal, óf de vergoeding van 200 miljoen dollar wordt kwijtgescholden. Sowieso is het argument vóór die vergoeding een wassen neus. Door de Concorde Agreements voor 2021-2025 besparen de teams al zoveel meer dan die miezerige 20 miljoen per team, aangezien de overeenkomsten de eerste in de geschiedenis zijn waarin een budgetlimiet op is genomen, hetgeen de winst van de teams ten goede komt. Het komt erop neer dat de F1 maximaal 26 auto's op de grid kan verwelkomen, iets waar de reglementen ook in voorzien. Elke beslissing over wel of niet toelaten is in handen van de FIA en niet van de F1 of de teams zelf. Dat bleek ook wel uit de het feit dat de FIA het proces onafhankelijk aankondigde, dus zonder input of commentaar van de Formule 1.