Hoe de zogeheten 'Don King-clausule' de verkoop van F1 kan blokkeren

FIA-president Mohammed Ben Sulayem heeft potentiële kopers van de commerciële rechten van de Formule 1 gewaarschuwd om zorgvuldig te werk te gaan voordat ze een bod van 20 miljard dollar (18 miljard pond) uitbrengen. Een bod op het verwerven van de resterende 88 jaar van wat oorspronkelijk een 113-jarige lease-overeenkomst was die op 31 december 2110 afloopt. Je lees het goed: 2110. De waarschuwing van de FIA-president komt nadat het financiële persbureau Bloomberg afgelopen donderdag meldde dat het Saudi-Arabische Public Investment Fund gesprekken had gevoerd om de sport over te nemen. In het bericht stond dat er een bod van $20 miljard inclusief alle schulden was gedaan. Beiden partijen hebben de gesprekken niet bevestigd. Maar elke verkoop die geen noodlijdende transactie is - en de sport is verre van noodlijdend, zoals blijkt uit de stijgende cijfers op alle belangrijke gebieden - hangt af van twee bereidwillige partijen, namelijk koper en verkoper. Ongeacht hoeveel de Saoedi's (of andere potentiële kopers) bieden, kan Liberty niet worden gedwongen tegen haar wil te verkopen. Zelfs niet aan het gastland van een Grand Prix en de eigenaars van zijn grootste sponsor, Aramco. In een gesprek met investeerders in 2021 gaf Greg Maffei, CEO van Liberty, aan dat het een ingewikkelde zaak zou zijn om de F1 los te weken van Liberty, omdat het na vijf jaar eigendom zo sterk verankerd is in het bedrijf dat een koper het hele beursgenoteerde bedrijf over zou moeten nemen. Tijdens een evenement van de Financial Times afgelopen juni maakte Maffei duidelijk dat Liberty geen plannen heeft om uit de F1 te stappen: "We willen de groei van die (toenemende) belangstelling (voor F1) breder ondersteunen," zei de Amerikaan. "Er is nu momentum waar we gebruik van willen maken. Niet alleen financieel, maar ook voor de breedte van de sport." Het is duidelijk dat een eventuele verkoop aan een koper die door de rest van de wereld zou worden gezien als 'global sportwashing' de 'breedte van de sport' geen goed doet. En, als er al iets is, het imago van de F1 ernstig zou schaden en, in het verlengde daarvan, de FIA, dat eigenaar is van de sport en deze verhuurt. Bovendien heeft Liberty duidelijk gemaakt dat de F1 een soort 'halo-product' is voor het hele concern.

Don King

Eén race per jaar in Saoedi mag dan voor de diehard F1-fans acceptabel zijn, maar als de hele serie in handen zou zijn van het regime, zou dat zware kritiek opleveren - zeker nadat Liberty de F1 heeft gestabiliseerd. Fans vrezen terecht dat de F1 dezelfde weg zou kunnen bewandelen als de controversiële LIV-golfseries, die door de Saoedi's werd opgericht als concurrentie voor de PGA, maar door golfers wordt gezien als een poging van het koninkrijk om goodwill te kopen. Waar de F1 enorm verschilt van een golf start-up kampioenschap is dat de FIA elke verandering van 'huurder' goed moet keuren en een veto kan uitspreken over elke potentiële koper die niet wordt beschouwd als "een geschikte en correcte eigenaar", waardoor er naast de koper en de verkoper ook een derde partij in het spel komt: de FIA, dat als eigenaar van de sport een vetorecht heeft over transacties. Een clausule in de overkoepelende, 113-jarige, commerciële rechtenovereenkomst bevat wat ex-FIA-voorzitter Max Mosley de 'Don King-clausule' noemde toen hij in 2002 aan verslaggevers, waaronder deze, het volgende vertelde: "Tot op zekere hoogte hebben we een vetorecht, we hebben nog steeds de 'Don King-clausule' erin," zei hij verwijzend naar een juridisch instrument vernoemd naar de beruchte bokspromotor. "Het is niet zo eenvoudig, de rechten kunnen niet zomaar worden verkocht."

"Is het waar voor je geld?"

Wat wel bekend is, is dat de FIA haar goedkeuring heeft gegeven voor beide eerdere verkopen, in 2005 aan CVC Capital Partners en de transactie van CVC in 2016 ten gunste van Liberty. Vandaar dat de waarschuwende woorden van Ben Sulayem veelzeggend zijn. "Je moet oppassen voor te hoge prijzen", zei hij vorige week tegen de media tijdens de opening van het WRC-seizoen in Monte Carlo. "Twintig miljard is veel geld. Ik vind het overdreven. Is het waar voor je geld? Is het getal opgeblazen? Als je je gezonde verstand gebruikt, is het dan echt zoveel waard? Tot nu toe zijn het geruchten. In ieder geval zou de FIA een adviserende rol spelen in deze situatie." Let op zijn laatste zin. Het komt erop neer dat noch de F1 noch het Saoedische investeringsfonds heeft gereageerd op de geruchten van Bloomberg, noch heeft Ben Sulayem in zijn laatste reeks tweets naar de Saoedi's verwezen - zoals je van een Arabier zou verwachten dat hij doet over mede-Arabieren waarvan wordt beweerd dat ze zo'n grote transactie gepland hebben. Inderdaad, zijn Tweets werden afgesloten met de tekst: "Het is onze plicht om te overwegen wat de toekomstige impact zal zijn voor [F1] promotors in termen van verhoogde hosting fees en andere commerciële kosten, en eventuele nadelige gevolgen die het zou kunnen hebben op de fans." Het meest veelzeggend was echter het effect van het Bloomberg-artikel op de aandelenkoers van FWONK (F1): Het steeg met ongeveer acht procent in de nasleep van het artikel, en daalde vervolgens onmiddellijk vier procentpunten. F1 reageerde niet op een verzoek om reactie te geven op het bericht.