Honda, van lachertje van de grid tot Mercedes-uitdager

De Grand Prix van de Verenigde Staten was niet alleen de honderdste race van Max Verstappen, ook voor Red Bull-motorleverancier Honda was het een gedenkwaardige mijlpaal. De Japanse fabrikant was namelijk bij de Australische Grand Prix van 2015 samen met de Nederlander een van de debutanten dat jaar. Honda vierde zodoende afgelopen raceweekend eveneens zijn honderdste wedstrijd sinds het is teruggekeerd in de Formule 1. De nieuwste episode in Honda's Formule 1-avontuur is niet met een knal begonnen. Integendeel, wat een fantastische herbeleving had moeten worden van de gouden dagen van McLaren Honda draaide uit op een regelrecht fiasco. Onder Toyoharu Tanabe heeft Honda zich echter weten te herpakken en kan het weer om de prijzen strijden. RacingNews365 bekijkt hoe de motorleverancier zich in vijf jaar heeft op weten te werken van lachertje van de grid, tot serieuze concurrent van Mercedes en Ferrari.

Een debuut om te vergeten Wanneer McLaren en Honda hun samenwerking aankondigen is de vreugde alom groot. Het is een nostalgisch moment voor Formule 1-fans die zich de gloriedagen van McLaren in de jaren tachtig en negentig kunnen herinneren. Het loopt echter geenszins uit op een succes. Wat een sprookje had moeten worden, blijkt zich al snel te ontvouwen tot een heuse farce. In de eerste wintertest komt het team door allerlei technisch problemen amper aan rijden toe en als klap op de vuurpijl crasht Fernando Alonso een week later op mysterieuze wijze – een klap waardoor de Spanjaard zelfs de start van het seizoen moet missen. In de eerste races van het seizoen wordt duidelijk dat de problemen bij lange na niet zijn verholpen. McLaren en Honda noteren in hun tweede race een dubbele uitvalbeurt en kunnen twee Grands Prix later, in Bahrein, niet eens van start gaan als Jenson Button geteisterd wordt door elektrische gremlins. Diezelfde Button zorgt in de zesde wedstrijd van het seizoen, op het circuit van Monaco, wel voor het eerste succes van de nieuwe combinatie. In de straten van het prinsdom, waar het motorvermogen er minder toe doet en brandstof een mindere factor is, komt de joviale Brit tot een achtste positie. Het goede momentum wordt echter direct de kop ingedrukt, want in de drie Grands Prix daarna valt Button iedere keer stil. Alonso zit op datzelfde moment in een reeks van liefst vier opeenvolgende uitvalbeurten. In totaal kunnen de McLaren-Honda's dat jaar een dozijn vullen met het aantal keren dat ze de finish niet halen. Alonso krijgt in het eerste jaar van de samenwerking schoon genoeg van de 'eindeloze' problemen en het tekort aan vermogen, dat hij uitgerekend in Japan roept dat hij een GP2-motor achterin zijn auto heeft liggen – een vijfde plaats in Hongarije dat seizoen is voor Alonso een schrale troost. De eerste barsten in de relatie zijn al duidelijk zichtbaar.

Is er een stijgende lijn? Een jaar later heeft McLaren-Honda de zaken aanzienlijk beter voor elkaar. Hoewel de betrouwbaarheid en snelheid beide nog ver te zoeken zijn, weet Alonso in ieder geval meermaals de absolute laatste beetjes uit zijn machine te trekken. De tweevoudig kampioen bewijst zijn kunnen door dat seizoen negen keer in de punten te eindigen, zeven maal bij de beste zeven zelfs. De Spanjaard laat zich dan nog vrijwel iedere sessie slecht uit over de Honda-krachtbron – die overigens zuipt als een tempelier – hij bereikt in ieder geval de tiende positie in het klassement. Button wordt vaker geteisterd door pech en presteert lang niet zo constant als zijn teamgenoot, maar het blijkt voldoende voor een zesde plaats in het constructeurskampioenschap, vele malen beter dan de een na laatste klassering van 2015. Wanneer Stoffel Vandoorne in 2017 zijn fulltime debuut voor McLaren mag maken in de Formule 1, lijkt hij op precies het juiste moment in te stappen. McLaren lijkt immers de weg naar boven te hebben gevonden. Het mag echter niet zo zijn. De beloofde ontwikkelingen blijven uit en McLaren-Honda kent zijn slechtste seizoensstart. De equipe uit Woking scoort pas voor het eerst punten in de achtste wedstrijd. Het dramatische jaar wordt afgesloten met dertig punten op het bord, waarmee het team negende wordt in de eindstand. Op dat moment is al besloten dat de wegen van de beide partijen zullen scheiden. Wanneer Honda aangeeft dat het ook in 2018 nog de tijd nodig zal hebben om de krachtbron op peil te krijgen, gooit McLaren de handdoek in de ring. De Britse equipe slaat Renault aan de haak in wat bijna een directe ruil met Toro Rosso genoemd mag worden. De Red Bull-familie, zelf niet heel tevreden met de Franse krachtbron, kiest hiermee enigszins noodgewongen voor de enige overgebleven optie.

Eindelijk zit er schot in de zaak Hoewel het seizoen van 2018 voor Toro Rosso eigenlijk een ontwikkelingsjaar moet zijn, zodat Red Bull een jaar later de vruchten van het harde werk van de Japanse fabrikant kan plukken, kent de Italiaanse renstal dat jaar wel het nodige succes. Het team mag dan als negende in de eindstand eindigen, de onverwachtse vierde plaats van Pierre Gasly in Bahrein zet de toon voor hetgeen nog gaat komen. Honda's technisch directeur Toyoharu Tanabe verklaart waarom het zo lang duurde voor het project op stoom kwam. "Ik wist dat het lastig zou zijn om van het project van de grond te krijgen. We hadden ervaring met verbrandingsmotoren en hybride productieauto's, maar wisten nog niet voldoende over deze combinatie in de racerij." Samen met Toro Rosso wist Honda gelukkig een flinke groei door te maken. Ettelijke gridstraffen werden geïncasseerd om de krachtbron zo snel mogelijk te ontwikkelen. Alle problematiek was voor Honda een goede manier van leren geweest om met Red Bull direct sterk van start te gaan. In de eerste race reed de kersverse combinatie meteen naar het podium. In Oostenrijk volgde de eerste overwinning in het hybride tijdperk. De tranen stonden de aanwezige medewerkers van Honda, die jarenlang hadden gewerkt voor dit doel, in de ogen. Een regenachtige Grand Prix van Duitsland werd door de motorfabrikant zelfs afgesloten met een dubbel podium: Verstappen had Honda wederom de zege bezorgd, Daniil Kvyat eindigde met zijn Toro Rosso op de derde positie. Het was een ongekende ommekeer van het lot, Honda leek nog geen twee jaar daarvoor immers kansloos. Red Bull en Honda werken inmiddels gedreven aan de ontwikkeling van de auto voor 2020, de machine die het allemaal moet gaan waarmaken. Na dit overgangsjaar zijn er geen excuusjes meer om te maken. Het team moet met een auto op de proppen komen waarmee Max Verstappen kampioen kan worden, minder is niet genoeg. Beluister hieronder de nieuwste Formule 1-podcast met autocoureur Tim Coronel, F1-journalist Ruud Dimmers en host Jeroen van Inkel.