F1-schandalen: het mysterie rond de 'illegale' Ferrari-motor

Tijdens de testdagen voorafgaand aan het Formule 1-seizoen 2020 kwam de FIA met het bericht dat de Ferrari-motor die winter uitvoerig onder de loep was genomen. Het leverde een even duidelijk als vaag statement op van de mondiale autosportbond.

De tekst luidde als volgt: "Na een uitgebreid technisch onderzoek, hebben wij, de FIA, onze analyse van de Ferrari-motor afgerond en een regeling getroffen met het Italiaanse team. Wat deze regeling specifiek inhoudt, zullen de twee partijen tussen hen houden. De FIA en Scuderia Ferrari hebben enkele technische afspraken gemaakt, die het monitoren van alle Formule 1-krachtbronnen gedurende de komende Formule 1-seizoenen moeten verbeteren. Ook zal Ferrari de FIA bijstaan op andere vlakken, zoals onderzoeksactiviteiten op het gebied van koolstofemissie en duurzame brandstoffen."

De andere Formule 1-teams bleven verbolgen achter en gaven aan actie te willen ondernemen tegen de deal tussen de FIA en Ferrari. Hoe kon het zover komen en wat was er precies gebeurd?

Soap

Voor het begin van de ware soap rond Ferrari gaan we terug naar het jaar 2018. Toen viel voor het eerst op dat de Ferrari-motor er zeer hard vandoor ging op de rechte stukken. GPS-data van de concurrentie toonden aan dat er een plotselinge vermogenstoename moest bestaan en dat die niet te verklaren viel. Het leidde tot een eerste, verscherpte controle vanuit de FIA. En toen later de verdenkingen bleven bestaan, plaatste de autosportbond een tweede sensor. Het gevolg? De vermogenspieken waren ineens verleden tijd.

Gedurende het 2019-seizoen kwam het trucje wederom aan het licht. Vanaf de Grand Prix van Bahrein plaatsten de concurrentie grote vraagtekens bij de rechtelijnsnelheid en topsnelheid van de Scuderia. Op sommige circuits bedroeg de winst maar liefst een volle seconde, waardoor Ferrari na de zomerstop zelfs onverslaanbaar was op snelle circuits als Spa-Franchorchamps en Monza. Charles Leclerc ging er daar met twee zeges vandoor.

Vooral de overwinning in Monza kwam overduidelijk tot stand met behulp van de indrukwekkende motor. Lewis Hamilton zette Leclerc, de leider in de wedstrijd, lange tijd onder druk, maar kon stiekem geen vuist maken. Zelfs DRS bood geen uitkomst.

De geruchtenstroom kwam vervolgens steeds verder op gang. Er moest en zou iets aan de hand zijn met de ongekend snelle Ferrari-motor. Ook Red Bull vermoedde dat, waarna het team van Max Verstappen een manier vond om de zwakheden van Ferrari bloot te leggen. Het Oostenrijkse team verdachtte Ferrari er namelijk van dat het de sensoren waarmee de brandstoftoevoer naar de motor toe wordt gemeten, de fuel flow-sensoren, had gemanipuleerd. Daardoor kon de Scuderia op bepaalde momenten meer brandstof naar de motor sturen, zonder dat het door de sensoren werd opgepikt. De uitkomst: meer pk's voor Ferrari op belangrijke momenten, met een verbeterde acceleratie en hogere topsnelheid tot gevolg.

Red Bull peilde subtiel bij de FIA of ze zelf met een dergelijk systeem mochten gaan rijden, maar de autosportfederatie was onverbiddelijk en kwam direct met een zogeheten technical directive. Zo maakten zij in een klap duidelijk dat een soortgelijk trucje verboden was. Nog datzelfde Grand Prix-weekend, in de Verenigde Staten, was Ferrari plots geen schim meer van zichzelf en namen de verdenkingen alleen maar toe. De rest van het seizoen kwamen de Italianen er vervolgens niet meer aan te pas. "Dat krijg je als je vals speelt", riep Verstappen nog, maar Ferrari waste haar handen in onschuld. "We rijden met meer downforce", riep toenmalig teambaas Mattia Binotto.

Maatregelen

In de aanloop naar 2020 besloot de FIA door te pakken en werd het verplicht om een tweede fuel flow-sensor in je bolide te installeren. Dat moest gesjoemel voorkomen. Daarnaast besloot de FIA dat de sensoren vanaf 2021 gestandaardiseerd zouden worden. Elk team moet dus met dezelfde sensoren, geleverd door een derde partij, rijden, om zo andere trucjes voor te zijn.

Op de achtergrond liep tegelijkertijd een uitgebreider onderzoek naar de Ferrari-motor. Gedurende het 2019-seizoen kon de FIA geen bijzonderheden vinden, maar in de winter volgde er een nieuw onderzoek. Dat resulteerde in februari 2020 dus in het veelbesproken statement.

De FIA en Ferrari hadden een schikking getroffen, waarvan de inhoud tussen de beide partijen zou blijven. Het zorgde voor veel ophef en de overige Formule 1-teams, op de motorpartners van Ferrari na, klommen met Mercedes aan het roer in de pen. Ze schreven een boze brief naar de FIA, eisten dat de onderste steen boven kwam en dreigden met juridische stappen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Achtergrond

De uitbraak van het coronavirus zou uiteindelijk alles veranderen. De Formule 1 belandde in een crisis door het afgelasten van verschillende races, waardoor de teams wel wat beters met hun tijd te doen hadden dan boos zijn op Ferrari. Toen het seizoen maanden later uiteindelijk weer op gang kwam, hoorden we enkel nog wat plaagstootjes van Red Bull, dat aangaf nog steeds de onderste steen boven te willen hebben. Verder dan dat kwam het echter niet meer.

Ook de dramatische vorm van Ferrari was een factor. In juli 2020 bleek bij de seizoenstart dat Ferrari de plank volledig had misgeslagen en niets meer had in te brengen tegen concurrenten Mercedes, Honda en Renault. Het ingrijpen van de FIA had er klaarblijkelijk voor gezorgd dat het team uit Maranello snoeihard was geraakt, al hielp het slechte ontwerp van de SF1000 ook zeker niet mee. Ferrari was als het ware al gestraft.

Achter de schermen speelden er ook nog wat politieke belangen. Toto Wolff was de aanvoerder van de Formule 1-teams toen zij in opstand kwamen tegen de schikking tussen de FIA en Ferrari, maar nog geen twee weken na de dreigende brieven leek Mercedes en daarmee klantenteams Racing Point en Williams zich terug te laten zakken en de strijdbijlen al snel te begraven.

De presidenten van Ferrari en Mercedes hadden achter de schermen eens goed gesproken over het onderwerp en naar verluidt besloten dat het niet goed was voor de sport en de autofabrikanten als ze openlijk oorlog met elkaar zouden voeren. Toto Wolff werd in feite teruggefloten door zijn baas, al zal hij dat hardop niet toegeven. Volgens de Oostenrijker waren er door de komst van het coronavirus belangrijkere dingen om zich mee bezig te houden.

Laatste stuiptrekkingen

Begin 2021 kwam er nog een laatste keer wat naar buiten over de motor en Ferrari. FIA-steward Mika Salo leek zijn mond voorbij te praten op zijn eigen Twitch-kanaal. Hij had het over het tegenvallend presterende Alfa Romeo, dat met Ferrari-motoren reed. "Het team had last van de misdragingen van Ferrari in 2019."

"Zij mochten minder benzine gebruiken, dus Alfa Romeo kan er weleens goed op staan als ze weer het volle vermogen aan mogen spreken", vervolgde Salo, die vervolgens sprak over de introductie van de 'nieuwe Ferrari-motor': "Ik weet niet of het een nieuwe motor betreft, maar ze (Alfa Romeo, red.) mogen in ieder geval het volle vermogen weer benutten. Dat mochten ze vorig jaar niet, omdat ze genekt werden door Ferrari."

Het zorgde voor ophef, maar al snel krabbelde de Fin terug. "Mijn uitlatingen zijn op de verkeerde manier geïnterpreteerd", schreef hij. "Ik wil benadrukken dat ik inhoudelijk niets weet over wat is afgesproken tussen de FIA en Ferrari. We spraken alleen over dingen die al waren uitgemeten in de media. Het was eigenlijk niet meer dan een stomme grap in een informeel gesprek tussen twee vrienden. Ik weet echt niets over de contracten tussen de FIA en Ferrari en zelfs als ik dat wel zou weten, zou ik daar niet ten overstaan van jullie over spreken. Dankjewel."

Al met al is vier jaar nadat Ferrari plots ver terugviel qua vermogen de onderste steen nog niet boven, al is het wel duidelijk dat de Italianen al op de blaren hebben gezeten. In 2020 en 2021 presteerden ze zwaar ondermaats en was het motorvoordeel verdwenen.

Speelde Ferrari vals, opereerde het in een zeer donkergrijs gebied, of vond het een maas in de wet? Dat weet men alleen in de fabriek in Maranello en op het hoofdkantoor van de FIA in Parijs. Dankzij corona is de storm destijds in ieder geval gaan liggen en zal de onderste steen hoogstwaarschijnlijk nooit boven komen. Ferrari zal dat niet laten gebeuren.