Grootste schandalen: F1-wereld walgt van moeder aller teamorders Ferrari

Met de kennis van nu voelt het misschien vreemd, maar in het begin van 2002 was Ferrari ontzettend bang dat Michael Schumacher het niet voor elkaar zou krijgen om zijn derde titel op rij voor het team te veroveren. Bij het ingaan van de Grand Prix van Oostenrijk ging Schumacher duidelijk aan de leiding in het kampioenschap, maar het ging ook wat ver om van een comfortabele voorsprong te spreken.

De stand was namelijk als volgt: Schumacher had vier van de eerste vijf races gewonnen, waardoor hij op 44 punten stond. Maar Williams-coureurs Juan Pablo Montoya en Ralf Schumacher hadden ook goede zaken gedaan in die races, waardoor zij respectievelijk op 23 en twintig punten stonden. Met tien punten voor de overwinning had Michael Schumacher dus een redelijke buffer. Maar de Williams-coureurs waren erg, erg snel. Wat voor Ferrari ook niet hielp, was dat de andere coureur, Rubens Barrichello, een zeer matige start van het seizoen kende. De Braziliaan had nog maar één keer de finishlijn bereikt en was dus niet echt de ondersteunende kracht voor Schumacher waar het team op hoopte.

Maar in Oostenrijk was het wel die Barrichello die poleposition pakte. En overtuigend ook: Ralf Schumacher was tweede met een achterstand van drie tienden, en Michael Schumacher stondd aar weer achter met een gat van ruim zes tienden naar Barrichello. Het leek er op dat Barrichello, die net een nieuw contract voor twee extra jaar had getekend bij Ferrari, eindelijk weer eens kon laten zien dat het vertrouwen van het team in hem niet misplaatst was.

De Grand Prix van Oostenrijk

Hoewel er genoeg gebeurde in de race, was de strijd om de overwinning eigenlijk bij de start beslecht. Barrichello behield de leiding, Michael Schumacher haalde zijn broer in, en in de daaropvolgende 60 rondes reden de Ferrari's vrij makkelijk weg bij de Williams. Toen rond ronde 60 Montoya zijn teamgenoot ook nog eens inhaalde voor de derde plaats en alle pitstops waren gemaakt, leek het in feite voorbij.

Maar aan de pitmuur van Ferrari werd intussen druk gerekend. Met een tweede plaats zou Schumacher slechts zes punten binnenhalen, terwijl Montoya op P3 vier punten had. Schumacher zou dus weliswaar verder uitlopen in het kampioenschap, maar zou het niet veel beter zijn als hij die tien punten voor de overwinning zou pakken?

En dus schoof teambaas Jean Todt in de laatste ronde een briefje naar technisch directeur Ross Brawn. De boordradio van de coureurs werd niet uitgezonden, maar de situatie werd vrij snel duidelijk: bij het opgaan van het laatste rechte stuk ging Barrichello ineens op de rem waardoor Schumacher als eerste over de finish ging. De Duitser behaalde zijn eerste overwinning in Oostenrijk, Barrichello werd tweede, en Montoya eindigde als derde.

Walging

Het was een enorme blamage voor Ferrari. Vanaf het moment dat Barrichello en Schumacher uit hun auto's stapten, was er nog maar één geluid te horen op het Oostenrijkse circuit: oorverdovend boegeroep. Elke verslaggever, analist en toeschouwer walgde van de keuze van Ferrari om Barrichello deze overwinning te ontzeggen.

"Dit was een erg foute keuze", zei voormalig coureur Gerhard Berger na afloop van de race. "Arme Rubens heeft maar weinig kansen om echt met Michael te vechten en vandaag was hij simpelweg beter. Ik snap deze keuze helemaal niet." Renault-teambaas Flavio Briatore noemde het "een enorme schande", en voormalig kampioen Emerson Fittipaldi stelde dat Barrichello de overwinning nooit op had moeten geven.

Barrichello zelf maakte duidelijk dat hij geen keuze had. "Wat had ik moeten doen? Ik heb in mijn contract staan dat ik teamorders moet opvolgen. Als ik nu niet luister... ik zet net aan de start van een nieuwe contractperiode. Mensen vragen me waarom ik niet naar een team ga dat mij wel respecteert, en het is simpel: zo'n team kan mij een winnende auto geven." Jaren later hintte Barrichello dat het team dreigde met iets "waardoor ik mijn hele leven moest heroverwegen".

Opvallend genoeg was het Michael Schumacher die nog het meest van slag was door dit alles. Op het podium weigerde hij op de plek van de winnaar te gaan staan. In plaats daarvan duwde hij Barrichello naar voren en gaf hij hem de trofee van de winnaar. In de persconferentie benadrukte hij dat Barrichello de echte winnaar was, en vertelde hij zelfs dat hij nog probeerde om achter zijn teamgenoot te blijven. Achteraf gezien waren de teamorders ook volledig onnodig geweest: Schumacher won de titel met 144 punten, tegenover 77 van Barrichello en 50 van Montoya. De titel kwam nooit in het gedrang.

De FIA was ook niet gecharmeerd door de actie van Ferrari. "Het is niet acceptabel dat er een afspraak bestaat die een race in de weg zit en niet verantwoord kan worden door een team", liet de organisatie na afloop optekenen. Het jaar daarop werden teamorders verboden door de FIA. Die regel hield stand tot en met 2010, toen het opvallend genoeg weer Ferrari was dat voor de aanleiding zorgde voor een nieuwe regelwijziging. Barrichello kreeg uiteindelijk nog wel zijn overwinning: een paar maanden later in Amerika liet Schumacher hem op het laatste moment langs waardoor de Braziliaan de race won.