De bizarre sabotage die 'F1's slechtste team' uitvoerde richting eigen coureur

Het begin van de jaren negentig was een interessante tijd in de Formule 1. Terwijl de meeste aandacht uitging naar toppers als Ayrton Senna, Alain Prost en Nigel Mansell, was er ook een stormloop van kleine teams die hoopten goud te vinden in de koningsklasse van de autosport. 

Terwijl teams als Jordan en Sauber meubilair van de sport zouden worden, kenden vele anderen een ander lot, waaronder een Italiaans team, dat vandaag de dag door de FIA zou worden afgewezen voordat er ook maar een intentie van deelname was. Dat team is Andrea Moda.

De Italiaanse zakenman en schoenenmagnaat Andrea Sassetti kocht aan het einde van 1991 het team Coloni over. Tenminste, alles wat er nog van over was. Met een chassis dat afkomstig was van een mislukt BMW-project in 1990 en een Judd V10 motor, ging het gloednieuwe Andrea Moda naar Kyalami, waar de eerste race van 1992 verreden zou worden. Het pijnlijk lachwekkende verhaal dat zou volgen, is moeilijk voor te stellen.

Andrea Moda werd namelijk uitgesloten voor de eerste race van het seizoen. De reden? De borg van 100 duizend dollar voor een nieuw team was niet betaald. Sassetti was het daar allesbehalve over eens. Volgens de teambaas was Andrea Moda geen nieuw team, maar een rebranding van Coloni. Het relaas van de flamboyante Italiaan was echter aan dovemansoren gericht, en dus kon het team inpakken.

Daarnaast werd ook het chassis niet goedgekeurd. Volgens de regels moet een team een origineel chassis gebruiken dat niet eerder door een ander team is gebruikt. De C4B waarmee Andrea Moda naar het circuit kwam, voldeed niet aan die regels.

Amateuristisch

Drie weken later arriveerde het team in Mexico voor het tweede weekend van het seizoen. De borg was betaald en dus was Andrea Moda vrij om deel te nemen, mits het een nieuw chassis mee had genomen. Dat had het team wel gedaan, alleen de auto's waren niet op tijd klaar voor de prekwalificatie. 

Coureurs Alex Caffi en Enrico Bertaggia waren op zijn zachtst gezegd niet blij met het feit dat ze al twee Grand Prix-weekends hadden moeten toekijken en noemden de voorbereidingen van het team 'amateuristisch'. Sassetti, flamboyant als hij is, reageerde op passende wijze door beide coureurs met onmiddellijke ingang te ontslaan.

Voor de derde race, in Brazilië, was er een nieuwe line-up gevormd. De ervaren Roberto Moreno werd gekoppeld aan de Brit Perry McCarthy, een coureur die meer dan een paar risico's had genomen om alleen maar een kans te krijgen in de F1. 

Al snel ontstond het volgende probleem: McCarthy had met spoed een superlicentie aangevraagd, kreeg hem in eerste instantie ook, maar deze werd toch weer ingetrokken. En dus kon McCarthy aan de kant gaan zitten. In Spanje waren de problemen opgelost en kon de Brit eindelijk racen, al had hij dat met de kennis van nu waarschijnlijk niet gedaan.

Begin van de chaos

"Ik kreeg het voor elkaar, omdat ik al een tijdje meedraaide in het wereldje en al een paar jaar op de deur van de Formule 1 aan het kloppen was", vertelt McCarthy aan RacingNews365. "Vaak was het zo dat ik op het verkeerde moment op de verkeerde plaats was en dat de teams zeiden: 'Perry, we willen je in de F1, maar je moet wel geld meebrengen'." En het leek erop dat geld het einde zou betekenen van McCarthy's jonge F1-carrière, nog voordat deze was begonnen. 

Bertaggia, die ontslagen werd na zijn kritische uitspraken, kwam met hangende pootjes, en belangrijker, 1 miljoen dollar aan sponsorgeld, terug bij Sassetti. Dat klonk als muziek in de oren van de teambaas en dus werd McCarthy bedankt voor bewezen diensten, ware het niet dat de FIA ingreep. 

Het team had namelijk al het maximaal toegestane aantal coureurswissels doorgevoerd door Bertaggia (en Caffi) eerder te ontslaan en vervangen. Sassetti zag cruciaal sponsorgeld als sneeuw voor de zon verdwijnen. Hij maakte zijn ongenoegen bekend en McCarthy werd de zondebok.

Beangstigend

In de prekwalificatie voor de GP van Monaco reed McCarthy één vliegende ronde en zette een tijd neer van 17:05.924. "Ik had waarschijnlijk in 17 minuten een ronde over het circuit kunnen lopen", herinnert McCarthy zich. "Het was een van mijn meest beangstigende rondes ooit, omdat ik me nog probeerde te kwalificeren op een circuit waar ik nog nooit had gereden, terwijl ik niet in mijn stoeltje paste."

"Ik had geen windscherm, het stuur verboog en zelfs een Andrea Moda is ongelooflijk snel bij het accelereren. Ik scheurde door de bochten en dacht: 'Ik weet niet wat ik doe'. De situatie waarin ik terechtkwam was gewoonweg dom, en dat gold ook voor mij, toen ik probeerde dat stomme ding te kwalificeren." Het was duidelijk dat Sassetti hoopte dat McCarthy zelf op zou stappen, maar dat was voor de Brit zijn eer te na. 

"Je kunt niet na alles (wat ik heb gedaan om de F1 te bereiken) weglopen. Het zat in me ingebakken dat ik moest blijven en mijn stempel moest drukken, maar het maakte niet uit wat ik deed. Ik begon Mickey Mouse een goede optie voor het zitje te vinden."

Het artikel gaat hieronder verder. 

Geen kans

Maar als je denkt dat dit het einde van al het gestuntel was, dan heb je het mis. Het team kwam niet aan in Frankrijk, omdat de vrachtwagens geblokkeerd werden door een colonne van protesterende Franse vrachtwagenchauffeurs. 

Op Silverstone kwam het team wél aan, waardoor Sassetti (foto hieronder) weer de kans kreeg om het leven van McCarthy zuur te maken. De Brit werd in de pits gehouden, waarna hij op door Moreno gebruikte regenbanden naar buiten werd gestuurd. Na een getimede ronde hield zijn koppeling ermee op. De baan droogde vervolgens op en McCarthy kwam 22 seconden tekort. In het volgende raceweekend werd McCarthy uitgesloten nadat hij een weegmoment had gemist. 

Waar Sassetti ervoor koos om McCarthy in Silverstone op gebruikte regenbanden te zitten, maakte hij het in Hongarije nóg erger. McCarthy werd namelijk met nog 45 seconden te gaan naar buiten gestuurd, waardoor de Brit geen kans kreeg om een ronde te rijden. '

De FIA was inmiddels helemaal klaar met de manier waarop Sassetti het team runde. Andrea Moda werd gewaarschuwd. En als het team geen fatsoenlijke poging deed om beide coureurs een kans te geven, dan hoefde het niet meer op het circuit te verschijnen. 

Levensgevaarlijke sabotage

De Grand Prix van België zou de laatste race voor McCarthy en Andrea Moda worden, maar niet voordat de Brit bijna het slachtoffer werd van een poging tot doodslag. "Ik heb in Spa besloten om te vertrekken en dat had een speciale reden", vertelt hij. "Eerder was het onbekwaamheid en een gebrek aan ervaring en geld, maar in Spa hadden ze een defect stuurhuis gemonteerd."

"Ik kende Spa en was vastbesloten om de auto op de grid te krijgen. Ik besloot de opwarmronde over te slaan, maar toen ik Eau Rouge inreed, kwam de stuurkolom vast te zitten. Ik realiseerde me meteen dat er iets mis was en sprong op de rem, maar ik kon er maar een heel klein beetje snelheid uithalen. Ik kon nog net voorkomen dat ik vol in de muur belandde."

McCarthy vervolgt: "Toen ik terugkwam bij de pits, legde ik uit dat het stuurhuis verbogen was. De monteurs reageerden: 'Dat weten we'. Ik zei: 'Hoe bedoel je, dat weten jullie?', waarna de monteurs weer van zich lieten horen. 'Nou, we hebben het vorige week getest met de auto van Roberto'. En ik zei: 'Dus jullie hebben het getest met de auto van Roberto en het vervolgens op mijn auto gezet?' En ze zeiden gewoon 'ja' alsof er niets aan de hand was. Het was compleet gestoord."

"Voor de kwalificatie sprak ik met de journalist Tony Dodgins en hij smeekte me om niet in de auto te stappen: 'Perry, ik heb zo'n vreselijk gevoel, stap alsjeblieft niet in de auto. Ik zei: 'Luister, ik heb geen keus, misschien kan ik hem op de grid krijgen'. Maar hij zei: 'Nee, er is iets helemaal mis, ik had een vreselijk voorgevoel'. Het gebeurde uiteindelijk niet, maar het scheelde weinig."

Waarom zou je het dan doen?

Gelukkig voor McCarthy en de Formule 1 werd Andrea Moda nog tijdens het weekend op Spa-Francorchamps uit het kampioenschap gezet, nadat Sassetti werd gearresteerd in de paddock op Spa voor het vervalsen van facturen voor auto-onderdelen. 

McCarthy zou later beroemd worden als de originele The Stig in Top Gear, maar zijn kortstondige en vooral bizarre Formule 1-carrière was ten einde. Een gebrek aan budget bleef de beperkende factor voor McCarthy: "Er waren kansen bij Tyrrell, maar Jean Alesi kreeg het stoeltje. Er was Leyton House, maar die hadden dringend geld nodig. Het zou ook fantastisch zijn geweest om voor Footwork te rijden."

En waarom besloot hij om bij een krakkemikkig team als Andrea Moda te tekenen? Het antwoord is heel eenvoudig. "Ik naderde de 30 en toen kreeg ik de kans om in de Formule 1 te rijden. Dan tel je je zegeningen", herinnert hij zich. "Je krijgt validatie voor alles waar jij en je familie doorheen zijn gegaan. Maar het was duidelijk dat ik in een circusact terecht was gekomen."