De crash die de voorbode werd van het donkerste weekend in de F1-geschiedenis

Met de Grand Prix van China van anderhalve week geleden zijn er in totaal 1.106 officiële Grands Prix verreden in het wereldkampioenschap van de Formule 1. Daarvan staat er waarschijnlijk geen een zo in het collectieve geheugen van de F1 gegrift als race nummer 551 - het Grand Prix-weekend van San Marino in 1994.

Roland Ratzenberger kwam op 30 april 1994 om het leven bij een kwalificatiecrash voordat één van 's werelds grootste sporticonen, drievoudig wereldkampioen Ayrton Senna, om het leven kwam terwijl hij de race leidde op 1 mei 1994. Zij waren de eerste slachtoffers van fatale ongelukken sinds Riccardo Paletti om het leven kwam bij een startongeval tijdens de Grand Prix van Canada van 1982. Er hingen echter al donkere wolken boven Imola dat weekend na een wreed ongeluk van Senna's protegé, Rubens Barrichello, op vrijdag 29 april 1994.

Barrichello's ongeluk op Imola

Barrichello was, in aanloop naar de race in Imola, de hoogst geklasseerde Braziliaanse coureur in het kampioenschap. Hij had dat vooral te danken aan een vierde plek én het eerste podium van zijn carrière in respectievelijk Brazilië en Aida in Japan. Zijn mentor, Senna, had eindelijk een Williams-bolide in handen gekregen, maar reisde zonder punten af naar Imola na een uitvalbeurt in Sao Paulo en een duwtje van Mika Hakkinen bij de start in Aida.

In 1994 bestond het kwalificatiesysteem nog uit twee sessies, een op vrijdag en een op zaterdag, waarbij Senna uiteindelijk zijn 65e en tevens laatste poleposition pakte met een rondetijd van 1:21:548. Op de vrijdag bleef de Formule 1 echter diep geschokt achter toen Barrichello een kerb raakte in de Variante Bassa-chicane. Daar werd hij met 225 kilometer per uur en met 95g de bandenstapel in gekatapulteerd.

Na de wrede botsing kwam de bolide van de bewusteloze Barrichello op de zijkant tot stilstand. De marshalls hadden de toegetakelde Jordan-bolide binnen enkele minuten weer rechtop gezet, al zou zoiets vandaag de dag ondenkbaar zijn. Terwijl Barrichello weer bij bewustzijn kwam in het medische centrum werd hij begroet door een waakzame Senna. Uiteindelijk bleek dat zijn tong zijn luchtweg blokkeerde, maar Professor Sid Watkins redde gelukkig zijn leven. Op andere kleine verwondingen na, waaronder een kapotte lip en een gebroken neus, kon hij het ziekenhuis gelukkig snel verlaten. De rest van het weekend zou Barrichello achter de buis volgen.

Wat gebeurde er daarna?

Na het ongeluk van Barrichello overheerste vooral het gevoel dat hij met de schrik weg was gekomen. De vrijdag maakte plaats voor de zaterdag, maar het geluk van de koningsklasse van het racen leek dat weekend op te zijn. De voorvleugel van Ratzenberger begaf het namelijk toen hij de Villeneuve-bocht, het snelste deel van het circuit waar de coureurs met 320 kilometer per uur doorheen razen, naderde tijdens zijn kwalificatierondje na het raken van een kerb in de bocht daarvoor.

De voorvleugel kwam vast te zitten onder zijn banden waardoor de remmen aan de voorkant onbruikbaar werden. Het raken van de muur werd hierdoor onvermijdelijk, en met 500g werd de crash van Ratzenberger de grootste klapper in de geschiedenis van de Formule 1. Hij liep een schedelbasisfractuur op en overleed direct na het raken van de muur. Senna was op zijn zachtst gezegd aangedaan, maar koos er uiteindelijk toch voor om te racen. Hij was van plan om, ter ere van de Simtek-coureur, de Oostenrijkse vlag te tonen als hij de race zou winnen. De vlag werd echter teruggevonden in het wrak van de FW16 in Tamburello, bijna 24 uur na de dood van Ratzenberger.