Britse autosportbond dreigt met juridische stappen tegen FIA-president

FIA-voorzitter Mohammed Ben Sulayem heeft een flinke tik op de vingers gekregen. De Emirati heeft een brief ontvangen waarin zijn gedrag en prestaties aan het roer van het bestuursorgaan van de autosport aan de kaak zijn gesteld, en waarin zelfs wordt gedreigd met juridische stappen.

De brief is afkomstig van David Richards, voormalig F1-teambaas en huidig voorzitter van Motorsport UK, de nationale race-autoriteit van het Verenigd Koninkrijk. In de brief richt Richards zich tot zijn mede-leden van de FIA.

Vorige week werden Richards, een aantal FIA-functionarissen waaronder vicepresident van sport Robert Reid, en andere leden van de World Motor Sport Council verhinderd een WMSC-vergadering bij te wonen. De leden wilden namelijk geen geheimhoudingsverklaring ondertekenen. Dit was volgens Richards 'de laatste druppel', zo staat in de brief te lezen. 

In de open brief noemde de 72-jarige Brit de eis van een nieuwe geheimhoudingsovereenkomst een spreekverbod. Verder wijst hij op belangrijke verkiezingsbeloften die Ben Sulayem volgens hem niet is nagekomen sinds hij in 2021 de functie overnam.

"Ik maak me al enige tijd zorgen over de uitholling van de verantwoordingsplicht en het goed bestuur binnen de FIA", schrijft Richards in de brief. "Zoals u wellicht in de pers hebt kunnen lezen, is er onlangs een kwestie naar voren gekomen die mij dwingt een standpunt in te nemen en die om opheldering vraagt."

De Brit benadrukt dat Motorsport UK bij de verkiezing van 2021 op Ben Sulayem heeft gestemd en niet op de Britse kandidaat Graham Stoker, en gaf daarvoor drie kernprincipes aan. Samengevat waren dat: "een neutrale president" die het dagelijks bestuur van de FIA zou "delegeren aan een professioneel team", en de "benoeming van een mondige en capabele CEO", evenals "volledige transparantie van acties en de hoogste normen van sportbestuur." Natalie Robyn werd in 2022 benoemd tot CEO van de FIA, maar vertrok al na 18 maanden in mei 2024.

Het spreekverbod

"Ik ben bang dat deze beloften de afgelopen drie jaar duidelijk niet zijn nagekomen", voegt Richards eraan toe. "Sterker nog, de situatie is alleen maar erger geworden. Berichten in de media bevestigen dat meerdere hooggeplaatste leden van de FIA en vrijwillige officials ofwel ontslagen zijn, ofwel zijn vertrokken onder onduidelijke omstandigheden."

"Bovendien is de reikwijdte van de auditcommissie en de ethische commissie ernstig ingeperkt en werken zij nu niet meer onafhankelijk van het gezag van de voorzitter, terwijl onze Britse vertegenwoordiger, die bepaalde zaken aan de kaak stelde, samen met de voorzitter van de auditcommissie op staande voet is ontslagen."

"Er zijn ook verschillende technieken gebruikt om het functioneren van de World Motor Sport Council te beperken, met name het gebruik van e-voting, waardoor er geen gelegenheid meer is voor de broodnodige discussies en debatten over belangrijke onderwerpen. Dit wordt steeds zorgwekkender en de druppel die de emmer voor mij deed overlopen, was drie weken geleden het verzoek om een nieuwe geheimhoudingsverklaring te ondertekenen die ik beschouwde als een spreekverbod."

Richards wijst er ook op dat hij al een geheimhoudingsverklaring had ondertekend toen hij in 2021 werd benoemd tot lid van de WMSC.

"De nieuwe geheimhoudingsovereenkomst ging echter veel verder en ik kreeg een week van tevoren te horen dat als ik de overeenkomst niet zou ondertekenen, ik zou worden uitgesloten van de volgende vergadering van de World Motor Sport Council", schrijft Richards. 

Zijn problemen met de nieuwe verklaring zijn drievoudig. Ten eerste dat "alles nu als vertrouwelijk werd beschouwd, zonder enige nuance", ten tweede dat de FIA eenzijdig kon beslissen "of iemand de voorwaarden van de nieuwe vertrouwelijkheidsovereenkomst zou schenden", zonder enige vorm van proces en met de toevoeging van een "onmiddellijke boete van € 50.000 voor elke schending", en ten derde de "dreiging" van verdere schadevergoeding.

Richards vervolgt: "Deze nieuwe vertrouwelijkheidsovereenkomst is niet in overeenstemming met de statuten van de FIA en druist in tegen de belofte van transparant bestuur waar we voor hebben gestemd. Ik heb daarom gevraagd om deze kwestie te bespreken tijdens de World Motor Sport Council, die slechts enkele dagen later plaats zou vinden, in plaats van dat deze ons wordt opgedrongen als voorwaarde om aanwezig te mogen zijn."

"Mijn verzoek werd, samen met dat van enkele andere leden die onze mening deelden, afgewezen en we mochten de vergadering niet bijwonen. Dit was volledig in strijd met de statuten van de FIA, die voorschrijven dat alle gekozen leden volledige toegang tot vergaderingen moeten hebben. Ik wil erop wijzen dat ik het bestuur van Motorsport UK volledig op de hoogte heb gehouden om er zeker van te zijn dat ik op hun volledige steun kon rekenen."

"Onze advocaten van Motorsport UK hebben, samen met onze Franse juridisch adviseur, de FIA uitgedaagd over hun acties door een aantal duidelijke vragen te stellen die de FIA-leiding moet beantwoorden. Het is zeer teleurstellend om te moeten melden dat we nog steeds geen antwoord hebben gekregen op deze vragen of op de fundamentele vraag die ik heb gesteld: waar in de statuten van de FIA staat dat een gekozen lid kan worden uitgesloten van een vergadering?"

De dreiging van juridische stappen

Richards houdt vol dat hij 'openstaat voor het ondertekenen van een herziene geheimhoudingsovereenkomst', maar benadrukt dat bepaalde kwesties eerst moeten worden aangepakt.

"Niemand, en ikzelf al helemaal niet, zal betwisten dat bepaalde zaken vertrouwelijk en gevoelig moeten worden behandeld voordat ze naar buiten kunnen worden gebracht", legt hij uit. "We mogen echter niet toestaan dat deze fundamentele waarheid wordt misbruikt om vrijwilligersvertegenwoordigers in de verschillende cruciale raden en commissies de mond te snoeren."

Daarbij wijst Richards ook op de pogingen van de FIA om vicepresident Robert Reid te ondermijnen en hem te beperken in de rol waarvoor hij is aangesteld. "Dit houdt onder andere in dat hem de toegang tot materiaal wordt ontzegd, dat hij niet mag deelnemen aan vergaderingen en zelfs dat hij niet aanwezig mag zijn bij WK-evenementen. Nogmaals, dit is niet waar we voor hebben gestemd," schreef Richards.

Tot slot geeft hij aan waarom Motorsport UK dreigt met juridische stappen. "Deze acties van de FIA zijn in strijd met hun eigen statuten. Daarom hebben we de FIA laten weten dat we verdere juridische stappen zullen ondernemen, tenzij de FIA de door ons aangekaarte problemen aanpakt. In een jaar waarin de voorzitter wordt herkozen of een nieuwe wordt benoemd, is het belangrijker dan ooit om de FIA te wijzen op hun verantwoordelijkheden en ze ter verantwoording te blijven roepen namens de sport en hun leden wereldwijd, en dat is wat ik van plan ben te doen."