Waarom de regie van het EK voetbal van de Formule 1 kan leren

Aan het einde van de eerste helft in de wedstrijd Denemarken - Finland op het Europees Kampioenschap voetbal ging het helemaal mis. Er leek niets aan de hand te zijn, totdat voormalig Ajax-speler Christian Eriksen zonder enige aanleiding naar de grond ging. Er gingen slechts enkele seconden voorbij voordat de ernst van de situatie bij iedereen in het stadion duidelijk werd. Een medisch team snelde naar de speler toe en voor het oog van de camera werd er begonnen met reanimatie, nadat het hart van de Deen gestopt bleek te zijn. Zijn aangeslagen medespelers vormden een haag om hem heen, maar dat voorkwam niet dat de camerabeelden onder meer precies het moment uitzonden waarop Eriksen een schok kreeg van de defibrillator. Eriksen werd na een kwartier op het veld behandeld te zijn afgevoerd naar het ziekenhuis. Zijn situatie was gelukkig al snel stabiel en hij was snel weer bij kennis. Een enorme opluchting en iedereen direct betrokken bij de situatie verdient enorm veel respect en applaus. De TV-directie echter niet; zij kunnen heel wat leren van de manier waarop er tegenwoordig in de Formule 1 wordt omgesprongen met dit soort situaties. Enkele seconden nadat Eriksen in elkaar gezakt werd er op hem ingezoomd en was er aan zijn ogen meteen te zien dat het goed mis was. Maar goed, in het voetbal komen levensbedreigende situaties natuurlijk bijna nooit voor en aangezien het zo kort was na het incident, krijgt de regie in dat geval nog het voordeel van de twijfel voor dit moment. Maar al snel daarna was het duidelijk dat het leven van Eriksen mogelijk in gevaar was, maar toch zagen we nog steeds de beelden van de Deen op de grond. Huilende teamgenoten werden in beeld gebracht, terwijl op de achtergrond zelfs shots te zien waren waarop hij werd gereanimeerd en geschokt werd door de defibrillator. Vijftien minuten lang ging het uitzenden van beelden door, totdat Eriksen van het veld werd gereden op een brancard, met opnieuw een haag van spelers en doeken om hem heen. Het dieptepunt kwam echter enkele minuten daarvoor, toen de regie inzoomde op de vrouw van Eriksen, die op een afstandje in tranen stond te kijken hoe het leven van haar man in gevaar was. De TV-directie bij de UEFA mag na die wanvertoning dus een voorbeeld nemen aan de FOM, die op het raceweekend in Monaco na de regie over de Formule 1-races in handen heeft.

Want in de koningsklasse van de autosport weten ze dat ze het niet kunnen maken om dit soort beelden uit te zenden. De sport kiest ervoor om geen beelden van een crash te tonen, tenzij ze weten dat de coureur (relatief) ongeschonden uit de strijd is gekomen. Het voorbeeld van Romain Grosjean is natuurlijk het beste voorbeeld wat er gegeven kan worden. Op de achtergrond zagen miljoenen kijkers de klap en de vuurbal die ontstond, maar al snel schakelde de regie weg. Pas zo'n drie verschrikkelijk lange minuten later wisten we dat de Fransman uit de vlammenzee wist te ontsnappen. De eerste beelden die we zagen waren beelden van Grosjean die op de achterbank van de Medical Car zat, duidelijk aangeslagen, maar ook duidelijk niet zwaar gewond. Enkele minuten daarna kregen we de beelden te zien van de crash. De aanloop, de touche met Daniil Kvyat, de klap, de vuurbal en de 28 lange seconden gedurende welke Grosjean zich in de cockpit van de verwoeste Haas-bolide bevond. Overigens was er ook toen commentaar op de manier waar er mee om werd gesprongen. Daniel Ricciardo haalde fel uit naar de FOM toen zij de crash meerdere malen herhaalden terwijl de negentien andere coureurs zich voorbereidden op de herstart. Toch kon de TV-regie rekenen op veel steun voor de manier waarop ze met de beelden omgesprongen waren. Toen Jules Bianchi in 2014 zwaar gewond raakte en later overleed nadat hij tijdens de Japanse Grand Prix op hoge snelheid onder een kraanwagen schoof, werden de beelden nooit getoond. De beelden kwamen zodoende nooit op het internet en konden ook geen eigen leven gaan leiden. Natuurlijk is de dood in autosport aanzienlijker dichterbij dan in het voetbal, en zal de realisatie dat het wel eens een ernstig incident kan zijn sneller komen bij de regisseur van een Formule 1-race, dan de regisseur van een voetbalwedstrijd. Het kan ook niet altijd voorkomen worden. De beelden van de wagen van Formule 2-coureur Anthoine Hubert op Spa in 2019 werden kort na zijn crash ook live getoond, maar al snel werd er weg geschakeld. Toch ging het in de Formule 1 niet altijd goed. De helikopterbeelden waarop te zien is hoe Ayrton Senna medische hulp krijgt bij zijn dodelijke crash in 1994, 24 uur nadat Roland Ratzenberger al het leven had gelaten, staan nog bij menig fan op het netvlies gebrand. Destijds was het het Italiaanse RAI die de regie deed van die race, maar toen de FOM het overnam werd er steeds vaker en steeds beter rekening gehouden met de situatie. Tegenwoordig is de FOM zeer voorzichtig en wordt er pas geschakeld naar beelden van de crash, het wrak of de coureurs als men zeker weet dat het geen foute boel is. Zelfs de regie van de FIM liet zo nu en dan beelden zien toen Moto3-coureur Jason Dupasquier vorige week zwaar gewond was en op de baan werd verzorgd. Later overleed hij in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Ook in de auto- en motorsportwereld is men nog niet overal zo ver. Andere bonden, federaties en andere uitzendgerechtigden kunnen dus veel leren van de FOM en de manier waarop ze tegenwoordig met dit soort beelden omgaan. Laten we in ieder geval hopen dat dit probleem nooit meer aan de kaak hoeven te stellen.