Analyse: Waar blijven toch de Italianen in de Formule 1?

Zeg je Formule 1 dan zeg je (ook) Italië … en vice versa. Ferrari is er al sinds de start van het wereldkampioenschap in 1950 bij en hetzelfde geldt voor de Grand Prix van Italië, die met uitzondering van 1980 immer op het circuit van Monza is afgewerkt. Pirelli is alweer sinds 2011 de officiële en exclusieve leverancier van banden en tel uit je winst. En oh ja, Sauber gaat sinds vorig jaar formeel als Alfa Romeo door het leven. Viva Italia! Maar hoe zit het toch met de coureurs? Daarmee wil het maar niet vlotten. De laatste wereldtitel van een Italiaanse F1-coureur dateert van 1953 (Alberto Ascari) en Giancarlo Fisichella staat in de boeken als de laatste Italiaanse Grand Prix-winnaar, met dank aan zijn zege met Renault in Maleisië in 2006. Dat is alweer 14 jaar geleden. Sterker nog: tussen 2012 en 2016 stond er zelfs geen enkele coureur uit De Laars in de Formule 1 aan de start. Schrikbarend, gezien het feit dat sinds 1950 liefst 98 coureurs met Italiaans paspoort de F1-haalden. Samen zijn ze goed voor 43 zeges, 207 podiums, 48 poles en 2.033,8 punten. En dan laten we Mario Andretti buiten beschouwing, die weliswaar als Italiaan werd geboren, maar als Amerikaan een succesvolle carrière opbouwde met 12 zeges en een wereldtitel in 1978. Eén enkele Italiaan aan de start in 2020… Hoe anders was dat dertig jaar geleden. Wie de inschrijvingen van het seizoen 1990 erbij pakt, slaat de schrik om het hart. Veertien (!) Italianen pogen zich dat jaar te kwalificeren voor de Grands Prix. Weliswaar in een deelnemersveld met meer dan dertig inschrijvingen, maar toch. Een half Italiaanse Formule 1 zien we in feite, met daarbij ronduit klinkende namen. We sommen op: Riccardo Patrese, Alessandro Nannini, Ivan Capelli, Gianni Morbidelli, Stefano Modena, Alex Caffi, Michele Alboreto, Paolo Barilla, Andrea de Cesaris, Bruno Giacomelli, Claudio Langes, Nicola Larini, Pierluigi Martini, Gianni Morbidelli, Emanuele Pirro en Gabriele Tarquini. En dan tellen we ook nog eens zes (!) Italiaanse renstallen: van het machtige Ferrari via subtopper Benetton tot middenmoter BMS Scuderia Italia tot achterhoedeklanten Minardi, Osella en Coloni. Waar is het misgegaan? Er zijn, zoals zo vaak, meerdere redenen aan te wijzen. Zo heeft de teloorgang van de tabaksreclame de Italiaanse aanwas bepaald niet geholpen. In het verleden was de Italiaanse tak van Marlboro superfanatiek bij het ondersteunen van jong en veelbelovend Italiaans racetalent. Denk daarbij bijvoorbeeld aan mannen als Bruno Giacomelli, Andrea de Cesaris, Alex Caffi en Nicola Larini in de seventies en eighties. De aanhoudende economische onzekerheid in het Zuid-Europese land doet de ontwikkeling van racetalent de laatste decennia ook geen goed. Sponsoren staan niet langer in de rij, zoals vroeger wel het geval was met firma’s als Ragno, Beta, Candy, Ceramica Imola, DeLonghi, Benetton … Daarnaast is er niet langer zoiets als de Italiaanse Formule 3, waarin jong Italiaans talent kon rijpen en doorstromen naar het Europese F3-kampioenschap. Ook de budgetvriendelijke Italiaanse Formule Abarth is niet meer. Ferrari heeft weliswaar al meerdere jaren een Young Drivers Academy, maar die staat open voor rijders van alle nationaliteiten. Als je maar snel bent, je paspoort doet er niet toe! En zo kan het dus gebeuren dat er in de Formule 2 en Formule 3 momenteel nauwelijks Italiaanse talenten zijn aan te wijzen die ‘geheid’ doorstromen richting Formule 1, alle goede bedoelingen van Luca Ghiotto in de F2 ten spijt. En dus moet Italië vurig hopen dat Ferrari-protegé Antonio Giovinazzi dit jaar een enorme groeispurt maakt in zijn ontwikkeling als Formule 1-coureur. Want anders zou 2021 wel weer eens een jaar zonder een coureur met de Tricolore kunnen worden.