Exclusief: Harry Duijm, vicepresident van de F1-rechtbank

Het International Court of Appeal is eigenlijk de ‘Hoge Raad’ van de autosport. In het ICA zetelen 36 onafhankelijke advocaten, waaronder een Nederlander. Harry Duijm (66) is sinds 1999 vertegenwoordigd in het ICA en mag zich sinds 2010 vicepresident van het rechtsorgaan noemen.

Harry Duijm (66), vicepresident van het International Court of Appeal Duijm is zodoende een van de onzichtbare krachten achter de Formule 1. “Ik heb een aantal geruchtmakende zaken gedaan die ook de pers hebben gehaald, maar voor de rest geniet ik niet van veel bekendheid”, lacht de jurist in een exclusief gesprek met Racingnews365 . Vicepresident van Formule 1-rechtbank “Het ICA is eigenlijk de hoogste rechterlijke instantie op het gebied van autosport, hoger is er niet”, legt Duijm uit. “De hoogste instantie waar een autosportdeelnemer – rijder of team – terecht kan als deze is veroordeeld door een nationaal of een internationaal hof. In de Formule 1 kunnen rijders of teams naar ons stappen, als ze protest aantekenen tegen een beslissing van de stewards.” “Ik ben sinds 1999 lid van het ICA, en ben er eigenlijk per toeval in verzeild geraakt. In 1994 trad ik toe tot het CAR (College Autosport Rechtspraak), de instantie die protesten van nationale rijders en nationale evenementen in Nederland behandelt. Op uitnodiging ben ik daarbij gekomen. Jan van Rosmalen was destijds de Nederlandse afgevaardigde in de ICA en ik zijn plaatsvervanger. Toen hij overleed werd ik zijn plaats lid van het ICA. “Enkele jaren geleden (in 2010, red.) is het hele systeem op de schop gegaan, nadat er onduidelijkheid was rond de rechtsspraak in de zaak-Briatore (de teambaas die een van zijn coureurs met opzet liet crashen, red.). Hij was namelijk naar een burgerrechter gestapt en die heeft de veroordeling door het World Motor Sports Council vernietigd omdat de Franse rechter het World Motor Sports Council geen onafhankelijke rechterlijke instantie vond." "Toen besloot de FIA te herstructureren en rechtspraak in twee instanties in te voeren: het International Tribunal (tuchtrechtspraak) en het International Court of Appeal (hoger beroep). Ik ben toen gekozen als vicepresident van het ICA. Eerlijkheid gebied mij te zeggen dat men het waarschijnlijk ook wel plezierig vindt dat ik op slechts drie uur van het hoofdkwartier in Parijs woon." Onafhankelijkheid hoog in het vaandel Duijm mag dan vicepresident zijn, hij mag zich niet met een zaak bemoeien als daarbij een Nederlander of een Nederlands team is betrokken. Als Max Verstappen bijvoorbeeld in het beklaagdenbankje zit of zelf een proces aanspant, dan wordt Duijm overgeslagen door de FIA. “Klopt. Als er een zaak komt waarbij Max Verstappen rechtstreeks of zijdelings is betrokken, dan mag ik geen deel uit maken van het ICA. Elke belangenverstrengeling moet namelijk worden voorkomen en ook al ben ik, en ieder van mijn collega’s overigens ook, volledig onafhankelijk: de FIA wil toch elke schijn van belangenverstrengeling, zij het door nationaliteit, voorkomen.” Om precies die reden zullen waarschijnlijk zes van de 35 collega’s van Duijm bij de aanstaande zaak van Haas en Grosjean, die in beroep zijn gegaan tegen de diskwalificatie in Italië, ook geen deel uit maken van het ICA. Drie leden van het ICA zijn namelijk Frans, tevens lopen er drie Amerikanen rond. Duijm snapt de regelgeving en noemt het ‘een goede zaak’ dat landgenoten worden geweerd.

Harry Duijm

In een rustig jaar maak ik viermaal de trip naar Parijs

Dagelijkse baan? Negentien jaar lang schijnt Duijm zijn licht over autosportzaken – want niet alleen de Formule 1 komt aan bod in het ICA, ook bijvoorbeeld de Dakar Rally en het WEC worden behandeld. Een dagelijkse klus is het echter niet. “Oh, nee, zeker niet”, lacht de advocaat. “Ik ben tussen 1978 en 2014 partner geweest in een advocatenkantoor, dat was mijn dagelijkse bezigheid. Per 1 januari 2015 heb ik mijn praktijk beëindigd en tegenwoordig golf ik graag." "Tot voor kort was ik Algemeen Voorzitter van de Afdeling Tuchtrechtspraak van het Instituut Sportrechtspraak, zo’n vijftien à twintig jaar ben ik voorzitter van het CAR geweest. Daar ben ik uiteindelijk niet meer mee doorgaan, omdat de FIA dat het niet zo gewenst vond dat ik én voorzitter van het CAR was én Vice President van het ICA was." "Dat zat zo: beslissingen van het CAR tegen een buitenlandse rijder kunnen ook in hoger beroep aan het ICA kunnen worden voorgelegd, en dan zou ik dus wellicht uitspraak over een van mijn collega’s in het CAR moeten doen." "In een rustig jaar maak in vier keer de trip naar Parijs”, verwijst Duijm naar de vestiging van de FIA op het Place de la Concorde. “Driemaal wordt er vergaderd met de presidenten en de vicepresidenten van de twee courts, want naast het ICA is er sinds 2010 ook een tweede entiteit. Als ik twee zaken per jaar heb, dan zijn dat er veel.” Niet zomaar lid Een vertegenwoordiger van het ICA moet natuurlijk aan een paar eisen voldoen. Zo moet het aspirant lid een juridische achtergrond hebben en is affiniteit met de autosport bijzonder praktisch. Ook geldt er, sinds kort, een benoemingstermijn. Nieuwe leden van het ICA mogen drie keer worden benoemd voor een termijn van vier jaar. Duijm meent nog één keer te kunnen worden herkozen, maar weet nog niet of hij daar gebruik van gaat maken. “Mijn benoeming loopt tot 2019, ik moet er nog even over nadenken of ik herbenoemd wil worden. Laat ik mezelf beraden of ik tot en met 2023 slim genoeg kan blijven om dit werk te doen”, knipoogt Duijm naar zijn leeftijd. In het ICA zitten momenteel geen leden die een achtergrond in de racerij hebben, maar bij de nationale instantie CAR is dat wel anders. Tweevoudig 24 uur van Le Mans-winnaar Gijs van Lennep kan worden geconsulteerd als het gaat om race-incidenten. “Het is erg fijn om over de diensten van een (oud-)coureur te kunnen beschikken”, meent Duijm. “Ik heb van mijn leven niet in een racewagen gezeten en ik kan wel heel wijsneuzerig proberen om over een race-incident te oordelen, maar dat laat ik liever aan een deskundige over.”

Spraakmakende zaken Door de jaren heen heeft Duijm een aantal zeer geruchtmakende zaken langs zien komen. “Ik vergeet natuurlijk nooit meer mijn eerste zaak. Dat was de diskwalificatie van David Coulthard in Brazilië, 1999. Als beginnend ICA-rechter was dat zeer spraakmakend!” “We hebben ook een mooie zaak gehad in 2003, toen de coureurs waarover het ging pardoes acte de présence moesten geven. Kimi Raikkonen, Rubens Barrichello en Ralf Schumacher waren betrokken bij een startcrash op de Hockenheimring en omdat de FIA geen schuldige kon aanwijzen, werden ze alle drie opgeroepen om bij het ICA te verschijnen. Duijm herinnert zich de zitting nog goed. “Raikkonen zei niets! Hij heeft me een hand gegeven, staarde wat voor zich uit en antwoordde met ja of nee als je hem iets vroeg. Barrichello was een heel aardig voorkomende man en ook Ralf was niet vervelend.” “Een derde grote zaak die me meteen te binnen schiet is de zaak omtrent de dubbele diffusers, in 2009. Ross Brawn had zijn eigen team voorzien van een tweede diffuser, wat een bijzonder lastige zaak was – zowel technisch als juridisch gezien. Er waren vijf teams die protest hadden ingediend tegen drie anderen.” “Brawn was lid geweest van een werkgroep die inhalen gemakkelijker moest maken en die werkgroep had een reglement bedacht waardoor de diffusers via een bepaalde constructie moesten worden geplaatst. Er zou minder vuile lucht achter de wagens komen, waardoor inhalen makkelijker werd. Brawn had zich aan de voorschriften gehouden, maar door een maas in de wet had hij bovenop de diffuser nóg een diffuser kunnen bouwen. Zijn wagens hadden veel meer grip dan de anderen.” Uiteindelijk werd het systeem goedgekeurd door het ICA, waarop direct bleek hoe gehaaid de Formule 1-teams zijn. “Renault vroeg ons zo snel mogelijk uitspraak te doen en de motivatie later nog een keer op te sturen. Als het werd goedgekeurd, konden zij namelijk nog net op tijd een nieuw chassis laten invliegen waarop de dubbele diffuser was geplaatst!”