Vierentwintig jaar alweer (en een dag) is het geleden dat Ayrton Senna het leven liet op het circuit van Imola. Met de Braziliaan stierf er ook een deel van de Formule 1. De sport was in een klap beroofd van haar enige rijdende legende. 1 mei 1994 is een datum waarop ik als jong mannetje van 11 jaar mijn kaarsjes uit mocht blazen op mijn verjaardagsfeest. De Formule 1 volgde ik vanaf eind 93 en sinds het debuut van Jos Verstappen werd de sport een verslaving. Als jong mannetje keek je op tegen die helden en niets was vervelender dan de grindbak 'grappen' over Jos. Besef van de grootheid die Senna was had ik op dat moment nog niet. Die eerste mei maakte een diepe indruk op me. Senna was dood, de sport was gevaarlijk etc. Maar goed, als 11 jarig mannetje gaat het leven al snel door. Toch liet Senna me nooit los en naarmate de jaren vorderde ging ik me meer en meer verdiepen in deze flamboyante Braziliaan. Ayrton was een bijzonder gevoelig persoon. Een gelovige man met het hart op de juiste plaats. Zijn emoties leverden hem veel op, maar kostten hem soms ook veel. De Senna van begin jaren 80 was een groot talent, maar had soms nog een te grote broek aan. Zijn talent kwam letterlijk bovendrijven in de regenraces zoals Monaco 84. Ayrton maakte furore en het duurde enkele jaren voordat hij klaar was voor het avontuur bij McLaren. Daar ontpopte hij zichzelf als een rasechte kampioen, maar ook als een bijzonder persoon. Senna zei altijd dat hij een hekel had aan politiek, maar was er zelf bijzonder goed in. Tenzij het niet in zijn straatje paste, dan kwam de emotionele Senna tevoorschijn. Zijn strijd met Prost ging veel verder dan een knokpartij op de baan. Het was een psychologische oorlog, waarin Senna zich gesteund voelde door God. Het geloof stond altijd centraal bij Senna die er kracht uit putte en het soms, lichtelijk overdreven, deed voorkomen alsof God hem de zege(s) schonk. Heroïsch was de training voor de GP van België waar de Braziliaan zijn McLaren op de baan stopte om de gecrashte Eric Comas eerste hulp te verlenen. Senna redde met zijn heldhaftige optreden het leven van de Fransman. Hij deed het echter niet alleen... Het was datzelfde geloof wat Senna soms ook dwars zat. Zijn crashes met Prost in 89 en 90 zorgden ervoor dat Ayrton in een gevecht met zichzelf verwikkeld raakte. In 89 pakte de FIA hem alles af wat hij bezat en strafte hem ten onrechte. Doodongelukkig ging de Braziliaan de winter in. Hoe kon iemand hem zo behandelen? Een jaar later ramde Senna rivaal Prost van de baan en pakte zo de titel, maar de manier waarop viel hem zwaar. Het was niet op de juiste manier, ondanks dat het zijn revanche was. De spagaat van Senna was dat hij soms bikkelhard was, maar eigenlijk een van de meest zachtaardige personen op de paddock was. Hard in het gevecht, maar met het hart op de juiste plaats daarbuiten. Zijn Ayrton Senna Foundation was geen 'PR-stunt', maar was echt gemeend. Het was zijn manier om zijn, vaak arme, Braziliaanse fans wat terug te geven.
Emotie stond centraal in het leven van Senna. Met soms trillende stem gaf hij zijn interviews. Soms stonden de tranen in zijn ogen als hij vond dat hem onrecht was aangedaan, zoals door de FIA in 1989. De Franse 'maffia' nam hem alles af na de botsing met Prost. Dieper in zijn hart kon je Senna niet raken. Toen Senna in 1994 in Imola aankwam zag hij landgenoot Rubens Barrichello zwaar crashen op de vrijdag. Zijn gevoel was direct slecht, maar het liep met een sisser af. Op zaterdag overleed Roland Ratzenberg na een gruwelijke crash tijdens de kwalificatie. Direct na de impact spreekt het gezicht van Senna boekdelen: ongeloof, verdriet, angst. Ayrton had direct door hoe slecht de situatie was. Zondag moest er geracet worden, maar Senna liet voor aanvang aan dokter Sid Watkins weten niet te willen racen. Zijn gevoel was niet goed en Ayrton sprak over een leven buiten de Formule 1. Enkele ronden later in de race gebeurde iets wat niemand voor mogelijk hield: De racegod ging radeloos rechtdoor en crashte in de Tamburello. Geen schijn van kans had de drievoudig wereldkampioen toen de voorwielophanging zijn helm doorboorde. Sid Watkins was snel ter plaatse en had direct door dat Senna deze strijd nooit kon winnen. Later in een interview verklaarde Watkins dat hij getuige was van iets bijzonders: " Ik wist al snel dat hij een fatale hoofdwond had. Toen zuchtte hij en ontspande zijn lichaam. Dat was het moment waarop ik dacht, en ik ben niet gelovig, dat zijn geest vertrok." In de vierentwintig jaar na zijn dood heb ik Senna leren kennen als een van de meest excentrieke Formule 1-coureurs ooit. Een geweldige coureur met een hart van goud, maar met even zoveel omstreden acties. In de vierentwintig jaar na zijn overlijden heb ik geen enkele coureur gezien die vergelijkbaar is met Senna. Nee, niet Schumacher of Hamilton en zeker Max niet. Senna is en blijft Senna en die zal altijd uniek blijven. Een racegod, maar bepaald geen heilige.
Meest gelezen
