De grootste F1-schandalen: het mysterie rond de 'illegale' Ferrari-motor

Tijdens de testdagen voorafgaand aan het Formule 1-seizoen 2020 kwam de FIA met het bericht dat de Ferrari-motor die winter uitvoerig onder de loep was genomen, waarna de autosportfederatie met het volgende statement kwam.

"Na een uitgebreid technisch onderzoek, hebben wij, de FIA, onze analyse van de Ferrari-motor afgerond en een regeling getroffen met het Italiaanse team. Wat deze regeling specifiek inhoudt, zullen de twee partijen tussen hen houden."

"De FIA en Scuderia Ferrari hebben enkele technische afspraken gemaakt, die het monitoren van alle Formule 1-krachtbronnen gedurende de komende Formule 1-seizoenen moeten verbeteren. Ook zal Ferrari de FIA bijstaan op andere vlakken, zoals onderzoeksactiviteiten op het gebied van koolstofemissie en duurzame brandstoffen"

De andere Formule 1-teams bleven verbolgen achter en gaven aan actie te willen ondernemen tegen de deal tussen de FIA en Ferrari. Om te zien hoe men op dat punt terecht kwam, gaan we iets verder terug in de tijd.

Red Bull bracht de bal aan het rollen

Voor het echte begin van de motoren soap bij Ferrari moeten we terug tot 2018. In dat jaar viel voor het eerst op dat de Italiaanse motor er als een raket vandoor ging op de rechte stukken. GPS-data van de concurrentie lieten zien dat er een plotselinge vermogenstoename moest zijn, die niet te verklaren was. Na veel getouwtrek controleerde de FIA voor de eerste maal verscherpt de Italiaanse krachtbron. Toen de verdenkingen bleven, werd later in het seizoen een tweede sensor geplaatst waarna de vermogenspieken ineens verleden tijd waren.

Gedurende het 2019-seizoen ging de Ferrari er wederom als een raket vandoor op de rechte stukken. Vanaf de Grand Prix van Bahrein plaatsten de concurrentie al grote vraagtekens bij de rechtelijnsnelheid en topsnelheid van de Scuderia. Op sommige circuits wonnen de Italianen zelfs tot een volle seconde per ronde! Na de zomerstop van 2019 werd het motorvoordeel nog duidelijker op de snelle circuits, waar Ferrari plots onverslaanbaar was. Op Spa-Francorchamps en Monza ging het team uit Maranello met de overwinning aan de haal.

Vooral de overwinning in Monza kwam overduidelijk tot stand met behulp van de indrukwekkende motor. Beide Mercedes-coureurs zetten Charles Leclerc, de leider in de wedstrijd, veelvuldig onder druk, maar op het lange rechte stuk wist zowel Lewis Hamilton als Valtteri Bottas - zelfs met DRS - geen vuist te maken tegen de Italiaanse paardenkrachten.

De geruchtenstroom kwam vervolgens steeds verder op gang. Er moest en zou volgens velen iets aan de hand zijn met de ongekend snelle Ferrari-motor. Ook het Red Bull-team vermoedde dat, en het team van Max Verstappen vond dan ook een manier om de zwakheden van Ferrari bloot te leggen.

Het Oostenrijkse team verdacht Ferrari er namelijk van dat het de sensoren waarmee de brandstoftoevoer naar de motor toe wordt gemeten, de fuel flow-sensoren, had gemanipuleerd. Daardoor kon de Scuderia op bepaalde momenten meer brandstof naar de motor toesturen, zonder dat dit door de sensoren werd opgepikt. Het gevolg: meer pk's voor Ferrari op belangrijke momenten, met een verbeterde acceleratie en hogere topsnelheid tot gevolg.

Red Bull peilde subtiel bij de FIA of ze zelf met een dergelijk systeem mochten gaan rijden, maar de autosportfederatie was onverbiddelijk en kwam direct met een zogeheten technical directive, waarmee het duidelijk maakte dat een soortgelijk trucje als hetgeen Red Bull voorstelde, verboden was.

Nog datzelfde Grand Prix-weekend, in de Verenigde Staten, was Ferrari plots geen schim meer van zichzelf, waardoor de verdenkingen alleen maar toenamen. De rest van het seizoen kwamen de Italianen er vervolgens niet meer aan te pas. "Dat krijg je als je vals speelt", riep Max Verstappen nog, maar Ferrari waste haar handen in onschuld. "We rijden met meer downforce", riep toenmalig teambaas Mattia Binotto.

De maatregelen

In aanloop naar het daaropvolgende seizoen, 2020, besloot de FIA door te pakken en verplichtte het de teams om een tweede fuel flow-sensor op hun bolides te installeren, om zo gesjoemel te kunnen voorkomen. Tot slot besloot de FIA dat de sensoren in kwestie vanaf 2021, gestandaardiseerd zouden worden. Elk team moet dus dezelfde sensoren gaan gebruiken, geleverd door een derde partij, om zo andere trucjes voor te zijn.

Op de achtergrond liep er tegelijkertijd een uitgebreider onderzoek naar de Ferrari-motor. Gedurende het 2019-seizoen kon de FIA geen onregelmatigheden vinden, maar gedurende de winter legde de FIA de Italiaanse krachtbron nogmaals uitgebreid onder een vergrootglas. Het onderzoek resulteerde in februari 2020 dus in het veelbesproken statement.

De FIA en Ferrari hadden een schikking getroffen, waarvan de inhoud tussen de beide partijen zou blijven. Het zorgde voor veel ophef en de overige Formule 1-teams, op de door Ferrari aangedreven teams na, klommen met Mercedes aan het roer in de pen. Ze schreven een boze brief naar de FIA, eisten dat de onderste steen boven kwam en dreigden met juridische stappen.

Naar de achtergrond verdrongen

Toen kwam echter het coronavirus de hoek om kijken. De Formule 1 kwam in een crisis terecht toen de ene na de andere race werd afgelast, waardoor de teams wel wat beters met hun tijd te doen hadden dan boos zijn op Ferrari. Toen het seizoen maanden later uiteindelijk weer op gang kwam, hoorden we enkel nog wat plaagstootjes van Red Bull, dat aangaf nog steeds de onderste steen boven te willen hebben. Verder dan dat kwam het echter niet meer.

Op de achtergrond waren er meerdere factoren die er toe leidden dat het onderwerp niet meer bovenaan stond op het lijstje van de Formule 1-teams.

Ten eerste is en was het coronavirus een onderwerp dat sinds maart 2020 als een rode draad door het seizoen heen liep. Er moest daadkrachtig worden ingegrepen en de neuzen van de verschillende Formule 1-teams moesten dezelfde kant opstaan om de crisis te kunnen overwinnen. Alhoewel er ongetwijfeld nog zure gezichten waren richting Ferrari aan de onderhandeltafel, het belang van de sport ging simpelweg voor.

In juli 2020 bleek bij de seizoensstart bovendien dat Ferrari de plank volledig had misgeslagen dat jaar. Na alle heisa omtrent de motor had de Italiaanse krachtbron niks meer in te brengen tegen de concurrenten Mercedes, Honda en Renault. Het ingrijpen van de FIA had er klaarblijkelijk voor gezorgd dat het team uit Maranello snoeihard was geraakt, al hielp het slechte ontwerp van de SF1000 ook zeker niet mee. Ferrari was als het ware al gestraft.

Achter de schermen speelden er ook nog wat politieke belangen. Toto Wolff was de aanvoerder van de Formule 1-teams toen zij in opstand kwamen tegen de schikking tussen de FIA en Ferrari, maar nog geen twee weken na de dreigende brieven leek Mercedes en daarmee klantenteams Racing Point en Williams zich terug te laten zakken en de strijdbijlen al snel te begraven.

De presidenten van Ferrari en Mercedes hadden achter de schermen eens goed gesproken over het onderwerp en naar verluidt besloten dat het niet goed was voor de sport en de autofabrikanten als ze openlijk oorlog met elkaar zouden voeren. Toto Wolff werd in feite teruggefloten door zijn baas, al zal hij dat hardop niet toegeven. Volgens de Oostenrijker waren er door de komst van het coronavirus belangrijkere dingen om zich mee bezig te houden.

De doofpot?

Begin 2021 kwam er nog een laatste keer wat naar buiten over de motor en Ferrari. FIA-steward Mika Salo leek zijn mond voorbij te praten op zijn eigen Twitch-kanaal. Hij had het over het tegenvallend presterende Alfa Romeo, dat met Ferrari-motoren reed. "Het team had last van de misdragingen van Ferrari in 2019."

"Zij mochten minder benzine gebruiken, dus Alfa Romeo kan er weleens goed op staan als ze weer het volle vermogen aan mogen spreken", vervolgt Salo, die vervolgens ingaat op de introductie van de 'nieuwe Ferrari-motor': "Ik weet niet of het een nieuwe motor betreft, maar ze (Alfa Romeo, red.) mogen in ieder geval het volle vermogen weer benutten. Dat mochten ze vorig jaar niet, omdat ze genekt werden door Ferrari."

Het zorgde voor ophef, maar al snel krabbelde de Fin terug. "Mijn uitlatingen zijn op de verkeerde manier geïnterpreteerd", schreef hij. "Ik wil benadrukken dat ik inhoudelijk niets weet over wat is afgesproken tussen de FIA en Ferrari. We spraken alleen over dingen die al waren uitgemeten in de media. Het was eigenlijk niet meer dan een stomme grap in een informeel gesprek tussen twee vrienden. Ik weet echt niets over de contracten tussen de FIA en Ferrari en zelfs als ik dat wel zou weten, zou ik daar niet ten overstaan van jullie over spreken. Dankjulliewel."

Al met al is vier jaar nadat Ferrari plots ver terugviel qua vermogen de onderste steen nog niet boven, al is het wel duidelijk dat de Italianen al op de blaren hebben gezeten. In 2020 en 2021 presteerden ze zwaar ondermaats en was het motorvoordeel verdwenen. Vandaag de dag kent het team nog steeds veel technische problemen, maar lijken alle motorleveranciers zo ongeveer aan elkaar gewaagd.

Speelde Ferrari vals, opereerde het in een zeer donkergrijs gebied, of vond het een maas in de wet? Dat weet men alleen in de fabriek in Maranello en op het hoofdkantoor van de FIA in Parijs. Dankzij corona is de storm destijds in ieder geval gaan liggen en zal de onderste steen hoogstwaarschijnlijk nooit boven komen. Ferrari zal dat niet laten gebeuren.