Politiek steekspel barst los in F1 na FIA-nieuws over Andretti: toetreding allerminst zeker

Begin dit jaar begon de FIA een aanmeldingsprocedure voor nieuwe Formule 1-teams, een zogeheten 'Expression of Interest'. Uiteindelijk werden er vier kandidaten uitgekozen die uitgebreide plannen in mochten leveren. Er werden strenge criteria opgesteld op technisch, financieel en sportief vlak. Van de vier kandidaten is nu alleen Andretti over gebleven. Zij hebben van de FIA groen licht gekregen.

Het betekent dat Andretti wat betreft de FIA in 2025 of 2026 toe mag treden tot de sport. Helemaal binnen is het team echter nog niet, want er moet nog een derde en laatste fase worden doorlopen. En die fase is met afstand de fase met de meeste obstakels. We nemen de zaak onder de loep.

F1 en de huidige teams

De derde fase wordt door de FIA als volgt omschreven: "Een succesvolle inschrijving wordt doorverwezen naar de FOM (Formula One Management) voor 'commerciële discussies'. Dan hebben we het over dingen als inschrijfgeld, prijzengeld, tv-geld en andere commerciële zaken.

De reactie van de Formule 1-bazen was kort, kil. "We hebben kennis genomen van de conclusies van de FIA wat betreft de eerste en tweede fase van hun proces. Nu gaan we zelf beoordelen wat de toegevoegde waarde is van de overgebleven inschrijving", zo liet een woordvoerder weten.

Dat de Formule 1-bazen de mogelijke toetreding van Andretti niet met veel enthousiasme ontvangen, is niets nieuws. Eerder dit jaar gaf de Amerikaanse partij al aan dat men samen met Cadillac de Formule 1 in wilde en Mario en Michael Andretti zijn in de media erg vocaal over hun project.

F1-CEO Stefano Domenicali was kritisch en zei zelf dat hij het anders aan zou pakken. "We moeten iedereen respecteren. Er zijn teams zoals Mario en Michael Andretti die maar al te graag laten horen hoe graag ze toe willen treden tot de F1, maar naar mijn mening is het niet slim dat teams hebberig zijn."

Bovendien zijn ook de huidige tien F1-teams niet allemaal even enthousiast over Andretti. Zij vrezen dat ze door de komst van een elfde team minder prijzengeld zullen ontvangen en dat de waarde van hun team zal dalen. Het entreegeld, wat men vertaald in een 'anti-verwateringsbedrag' van 200 miljoen dollar, enkele jaren geleden vastgesteld, is bovendien veel te laag, omdat de waarde van de huidige teams sindsdien enorm zou zijn gestegen.

De vraag is of het legaal is, omdat het door bijvoorbeeld de Europese Unie kan worden gezien als een manier om mogelijke concurrentie de das om te doen. De EU heeft in het verleden laten zien op te durven treden tegen Amerikaanse giganten, zoals Facebook, Amazon en Microsoft. Zij ontvingen stuk voor stuk boetes van tientallen, zo niet honderden miljoenen.

2025 of 2026?

Mocht Andretti toetreden, na het al dan niet neerleggen van die honderden miljoenen extra inschrijfgeld, dan zal dat in 2025 of 2026 zijn, zo hoopt het team. 2025 is echter in F1-termen al heel snel, zeker als je een heel F1-project op moet zetten. Achter de schermen wordt daar echter al keihard aan gewerkt en het team is al verder dan menigeen vermoedt. Maar waarom 2025, als er in 2026 weer een nieuw regelboek wordt geïntroduceerd? Dan zou men twee volledig andere auto's moeten ontwikkelen de komende tweeënhalf jaar.

Het huidige Concorde Agreement, waarin onder meer de afspraken staan over het entreegeld van 200 miljoen dollar, loopt eind 2025 af. De F1-bazen en de FOM moeten om tafel om een nieuwe versie te maken voor 2026. Als daarin een ander bedrag komt te staan, zal dat nadelig zijn voor Andretti als men pas in 2026 toetreedt tot de sport. Voor de FOM en de F1-teams is dat positiever.

Stiekem willen beide partijen echter dat Andretti helemaal niet toetreedt tot de sport. Daarom zal men ongetwijfeld het proces de komende maanden zo veel mogelijk proberen af te remmen. Men gaat zich nu zelf buigen over de inschrijving, maar er staat nergens op papier hoe de F1 dat gaat doen, wat hun criteria zijn en ga zo maar door. En dus kan F1 flink wat tijd rekken, waardoor 2025 lastig kan worden voor Andretti.

Ondertussen zullen de F1-bazen, de FIA en de teams het toch echt eens moeten worden over een nieuw Concorde Agreement voor 2026 en verder, dus de komende jaren zal daar ook over worden onderhandeld. De zaak Andretti / een elfde F1-team zal daar ook een belangrijke politieke factor in spelen.

Een andere factor, is de motorleverancier van de Amerikaanse formatie. Zonder motor immers geen F1-bolide. In de sportieve reglementen staat echter dat de motorleverancier met de minste klantenteams verplicht is om motoren te leveren aan een nieuw team of een team dat onverhoopt zonder motorleverancier komt te zitten. Als Red Bull na het 'vertrek' van Honda bijvoorbeeld geen nieuwe partner had kunnen vinden, dan hadden ze volgens de reglementen altijd terug kunnen vallen op Renault. Voor Andretti geldt hetzelfde.

Er wordt achter de schermen ook al onderhandeld tussen de twee partijen, maar een deal is er nog niet. Toch is de inschrijving van Andretti door die regel tot op heden succesvol. De teams willen die regel graag zien verdwijnen, maar op korte termijn wordt dat lastig. Op de langere termijn is dat makkelijker en dus zou het ook daarom voor de F1-bazen en -teams beter zijn als het Andretti-project niet al in 2025 toe kan treden tot de F1.

Hebben de F1-teams wel een punt?

Gaan de andere F1-teams er wel op achteruit als er een elfde team op de grid zou komen? Op papier zou het prijzengeld en andere potten moeten worden verdeeld over tien plus een partijen, maar de toegevoegde waarde van Andretti zou dat effect absoluut tegen kunnen gaan. In Amerikaanse sportcompetities, zoals de NFL en de MLS, zien we dat de gemiddelde waarden van de teams explosief zijn gestegen, ook nadat de competities verder werden uitgebreid.

Het eventuele gemiste prijzengeld is bovendien ook niet zo hoog dat het het verschil kan maken tussen een wel of niet failliet team, niet vandaag de dag. Alle tien F1-teams zijn zeker sinds de komst van het budgetplafond financieel gezonde partijen. Dat ze nu elf in plaats van tien stukken taart moeten snijden om uit te delen, is geen financiële ramp zoals al die partijen doen vermoeden. Wel is het relatief logisch dat zij allemaal voor eigen parochie preken.

Tot slot lopen alle partijen wel de kans om gezichtsverlies op te lopen. Hoe zou het algemene F1-publiek naar de zaak kijken, zeker in Amerika? Een Amerikaans team wordt afgewezen, zonder goede reden, terwijl F1-eigenaren Liberty Media juist in eigen land de sport willen laten groeien. F1 en Liberty Media zullen dan een slechte beurt maken, net als de andere tien F1-teams.

Hoe dan ook: Andretti Formula Racing is allesbehalve zeker van toetreding tot de F1-grid. Men heeft weer een horde genomen, maar tot op heden was dat de makkelijkste horde. Er samen met de F1-bazen uitkomen en in 2025 al op de grid staan, dat wordt een enorme uitdaging. Hoe kunnen vader Mario en zoon Michael Andretti iedereen overtuigen? Of is het schier onmogelijk?

De F1-bazen zullen ongetwijfeld zoveel mogelijk voor uitstel proberen te zorgen, in de hoop dat er uiteindelijk ook afstel komt. Wordt vervolgd.