Dertig keer F1 op Zandvoort: hoge pieken, tragische dalen

Het verleden van de Grand Prix van Nederland kent hoge hoogtepunt en zeer diepe dalen. Het circuit zelf werd in het verleden (in een andere lay-out) door menig coureur beschouwd als een van de meest uitdagende, maar tevens een van de meest gevaarlijke van de kalender. In dertig Formule 1-evenementen werd er meermaals historie geschreven. Die historie was echter niet altijd even mooi. RacingNews365 stapt in de tijdmachine.

De allereerste

Het is 1950 als het allereerste Formule 1-kampioenschap ooit van start gaat. Nederland prijkt op dat moment nog niet op de kalender. Zandvoort, dat in 1948 haar eerste autorace heeft georganiseerd, moet wachten tot het derde seizoen om haar opwachting te maken in de koningsklasse. Op 17 augustus 1952 is het zover. Achttien rijders, waaronder twee Nederlanders (Jan Flinterman en Dries van der Lof) verschijnen aan de start van de eerste F1-race in de Noord-Hollandse duinen. De Italiaanse Ferrari-coureur Alberto Ascari, die zich al tot wereldkampioen heeft gekroond in de vorige race, domineert. Ascari grijpt de poleposition met 2,1 seconde voorsprong op de nummer twee en raast na het leiden van alle negentig raceronden naar de overwinning.

Nederlander scoort punt

Eind jaren ’50, begin jaren ’60 vertegenwoordigt Carel Godin de Beaufort ons land in de Formule 1. De racende jonkheer rijdt vaak in een Porsche, die hij namens het eigen team ‘Ecurie Maasbergen’ inzet. Jarenlang komt Godin de Beaufort tekort om zich bij de punten scorende rijders te voegen, tot de Nederlandse GP van 1962 – de seizoensopener van dat jaar, ondanks dat de race pas in het vierde weekend van mei plaatsvindt. Godin de Beaufort rijdt voor eigen publiek van een veertiende startplaats naar een zesde plek aan de meet, goed voor één puntje. Dat hij op vier ronden van winnaar Graham Hill wordt gereden deert niemand wat, een Nederlander scoort immers tijdens de GP van Nederland een WK-punt!

Tragedie

Op de dag dat Gijs van Lennep de tweede Nederlander wordt die voor eigen publiek een WK-punt scoort, vindt er een verschrikkelijke tragedie plaats. Roger Williamson verbrandt levend op het circuit, nadat zijn March over de kop is geslagen. Verwoede reddingspogingen van conculega David Purley draaien op niets uit. Pijnlijk duidelijk wordt dat de veiligheidsvoorzieningen op het circuit in de duinen abominabel zijn en daardoor de levens van de rijders (nog meer) op het spel zetten. Drie jaar voor het verongelukken van Williamson komt zijn Britse landgenoot Piers Courage om het leven. Ook Courage krijgt te maken met een vlammenzee, al was hij waarschijnlijk op slag dood doordat hij werd getroffen door een wiel. Zandvoort heeft het in de beginjaren ’70 allerminst makkelijk.

Formule 1-geschiedenis

Zoals zo vaak het geval in de Formule 1, wisselen tragedie en triomf elkaar in rap tempo af. In 1974 legt Niki Lauda de basis voor zijn daaropvolgende dominante jaren met Ferrari door te winnen op Zandvoort, een jaar later boekt de populaire James Hunt zijn eerste Grand Prix-zege. De Brit moet zijn Hesketh ongeveer even breed als het circuit maken, maar Lauda komt er niet langs. De heftige klappers van Derek Daly (1980) en René Arnoux (1982), beiden met goede afloop, doen een zucht van verlichting door de Hollandse paddock slaken. De wagens en het circuit blijken de veiligheidstest te hebben doorstaan.

De laatste (tot dusver!)

Jarenlang werd de Nederlandse Grand Prix van 1985 in de geschiedenisboeken als ‘laatste Formule 1-race in ons land’ bestempeld, eindelijk kan daar verandering in komen. De tot dusver laatste Grand Prix van Nederland werd gehouden op 25 augustus 1985 en alleen al vanwege het erepodium was de wedstrijd memorabel. De laatste drie mannen die op het schavot plaats mochten nemen, waren namelijk drievoudig wereldkampioen Niki Lauda, viervoudig wereldkampioen Alain Prost en drievoudig wereldkampioen Ayrton Senna – Formule 1-legendes. Welk drietal volgt hen over iets minder dan een jaar op?