Superlicentie

Wat is een F1 superlicentie?

Een superlicentie is in feite het rijbewijs voor de Formule 1. De FIA geeft deze uit wanneer een coureur zich heeft bewezen om goed genoeg te zijn om in de Formule 1 te mogen racen en voldaan heeft aan een aantal voorwaarden. De superlicentie is begin jaren negentig ingevoerd.

Hoe krijg je een superlicentie?

Om als coureur een superlicentie te verkrijgen, is het de bedoeling dat hij/zij voldoet aan de volgende eisen:

• De minimale leeftijd van de coureur moet achttien jaar zijn wanneer hij/zij deelneemt zijn/haar eerste F1 Grand Prix;*

• De coureur moet een International Grade A competitie licentie hebben;

• Ook moet de coureur in het bezit zijn van een geldig rijbewijs;

• Net als bij een normaal rijbewijs, moet een coureur een theorie-examen van de FIA afleggen en behalen;

• Het is de bedoeling dat de coureur minimaal tachtig procent van twee seizoenen in een single-seater kampioenschap af heeft gewerkt waarbij er superlicentie punten te verdienen zijn;

• De coureur moet minimaal veertig superlicentie punten behalen over de afgelopen drie race seizoenen. Hoe deze punten te verdienen zijn, kan je verderop in dit artikel lezen;

• In maximaal twee dagen moet de coureur minimaal driehonderd kilometer hebben gereden in een representatieve Formule 1-auto, als onderdeel van een officiële sessie in de Formule 1, zoals een vrije training, of een test die door een nationale autosportbond is goedgekeurd.

*Door de jaren heen zijn de regels voor het krijgen van een superlicentie af en toe ook veranderd en aangescherpt. Onder andere Max Verstappen zorgde voor een aanpassing in de regels. Hij was namelijk 17 jaar toen hij de Formule 1 betrad, terwijl een coureur nu minstens 18 jaar oud moet zijn bij een deelname aan zijn eerste Formule 1-race. Daarnaast was Verstappen in de tijd dat hij startte in de F1 nog niet in het bezit van een rijbewijs.

Tekst gaat verder onder afbeelding.

Hoe haal je voldoende punten voor de superlicentie?

Om een superlicentie te behalen moet een coureur, naast alle andere regels, ook minimaal 40 punten behalen in zijn drie meest recente raceseizoenen. De snelste manier om dit te bereiken is eerste worden in het Formule 2 of IndyCar kampioenschap.

De FIA heeft een puntensysteem bedacht dat er als volgt uitziet:

Tekst gaat verder onder afbeelding.

Superlicentiepunten bij vrije training

In 2020 is er een regelwijziging geweest dat coureurs ook een superlicentiepunt kunnen verdienen wanneer zij meer dan 100 kilometer hebben gereden tijdens een vrije training in de Formule 1. Lees er hier meer over.

Logan Sargeant bij Williams

Het team van Williams nam een risico met Logan Sargeant voor het seizoen van 2023. Hij moest nog een aantal punten behalen voor zijn superlicentie, voordat hij officieel naar de Formule 1 mocht doorstromen. Hij liep bijvoorbeeld tijdens de vrije training van de Grand Prix van Mexico een belangrijk puntje mis. Op een paar kilometer na kon hij door twee rode vlaggen nét geen 100 km rijden en ontving hij dus geen extra punt. Uiteindelijk is het goed gekomen met de Amerikaan en rijdt hij in 2023 zijn eerste seizoen in de Formule 1 bij Williams.

Yuki Tsunoda bij RB (voorheen: AlphaTauri)

De FIA heeft tijdens de coronacrisis ook een opmerkelijke wijziging gedaan in het aantal te behalen punten voor de superlicentie. In plaats van minimaal 40 punten hoefden de coureurs slechts minimaal 30 punten te behalen om hun toetreden te kunnen maken in de koningsklasse. Wel kon dit alleen als er bewezen was dat de coureur zich niet goed had kunnen bewijzen door overmacht. Deze tijdelijke wijziging heeft AlphaTauri coureur Yuki Tsunoda en later ook Nikita Mazepin, geholpen een zitje te bemachtigen in de Formule 1.

Wat zijn de kosten voor een superlicentie?

Naast alle regels waaraan een coureur moet voldoen, dient er ook een vergoeding betaald te worden voor het verkrijgen van een superlicentie.

Opbouw kosten van een superlicentie

De kosten hiervoor worden als volgt opgebouwd:

• Er geldt een standaard bedrag van €10.400. Dit zijn meteen de totale kosten als een coureur voor het eerst in de Formule 1 gaat rijden of weer terugkeert nadat zijn vorige superlicentie is verlopen;

• Er geldt een variabel bedrag dat wordt berekend aan de hand van de WK-punten van het vorig seizoen. Voor elk WK-punt wordt een bedrag van €2.100 gerekend.

Max Verstappen duurste superlicentie ooit

Max Verstappen heeft een record achter zijn naam staan voor de prijs van de superlicentie die hij in het seizoen 2023 moest aftikken. Hij betaalde €963.800 voor zijn FIA rijbewijs. De Red Bull coureur noemde dit bedrag zelf absurd.

Benieuwd naar wat alle coureurs van het seizoen van 2024 moesten betalen voor hun superlicentie? Bekijk dan dit artikel.

Strafpunten op de superlicentie

Coureurs kunnen ook strafpunten ontvangen op hun superlicentie na het doen van een overtreding. Wanneer een coureur in een jaar tijd twaalf strafpunten heeft gekregen, wordt hij geschorst voor de volgende race. Sinds het invoeren van dit systeem is dit eigenlijk nog nooit voorgekomen.

Strafpunten op superlicentie van huidige coureurs

In onderstaande tabel is het overzicht te vinden van alle huidige coureurs op de grid, het aantal strafpunten die zij op hun superlicentie hebben en wanneer deze vervallen. De tabel is ge-update tot en met de Grand Prix van Miami.

Tekst gaat verder onder tabel.

Eerdere schorsingen door strafpunten

Eerder werd Romain Grosjean geschorst voor een grote crash tijdens de start van de Grand Prix van België in 2012 (zie afbeelding) en Yuji Ide, die Christijan Albers letterlijk ondersteboven reed tijdens de Grand Prix op het circuit van Imola. Hij werd niet alleen geschorst, maar ook werd zijn superlicentie ingetrokken. Lees hier meer over zijn schorsing en andere opmerkelijke Formule 1-schorsingen.

Wel wordt er continu kritisch gekeken naar het strafpuntensysteem om deze aan te passen. Zo was Pierre Gasly namelijk slechts twee puntjes verwijderd van een schorsing in 2022, terwijl hij niet schuldig is geweest aan heftige overtredingen. Zo kreeg een coureur voorheen bijvoorbeeld strafpunten voor het overschrijden van de track limits of een te veel ruimte houden tijdens een safety car situatie, maar dit is inmiddels aangepast.

Kan een coureur de superlicentie kwijtraken?

Ja, dat kan. Zoals eerder beschreven werd de superlicentie van Yuji Ide ingetrokken na een crash, maar ook als een coureur in drie jaar tijd niet aan een officieel F1-evenement deelneemt, wordt de superlicentie ingetrokken.

Welke nationaliteit staat er op de superlicentie in het geval van een dubbele nationaliteit?

Op de superlicentie is slechts één nationaliteit te zien, ook al heeft de coureur een dubbele nationaliteit. Dit kiest de coureur zelf. Max Verstappen heeft bijvoorbeeld een dubbele nationaliteit, namelijk Nederlands en Belgisch. Op zijn superlicentie is de Nederlandse nationaliteit opgenomen.

Liam Lawson superlicentie

Red Bulls test- en reservecoureur Liam Lawson heeft in ieder geval genoeg punten behaald en heeft zijn superlicentie in de pocket. Hij wordt regelmatig genoemd als potentiële coureur voor in de Formule 1, bijvoorbeeld als vervanger voor Sergio Perez. Tijdens de Grand Prix van Nederland, Italië en Singapore mocht Liam Lawson invallen bij AlphaTauri voor Daniel Ricciardo, die niet kon rijden vanwege een breuk in zijn hand.

De Nieuw-Zeelander focust zich nu voornamelijk op zijn Japanse avontuur in de Super Formula-klasse en probeert een zo goed mogelijke prestatie neer te zetten met het oog op de toekomst.